IEA: toenemende interesse kernenergie door energiecrisis

In veel landen groeit de interesse in het gebruik van kernenergie vanwege de hoge energieprijzen en de zorgen over de energievoorziening als gevolg van de oorlog in Oekraïne. Dat schrijft het Internationaal Energie Agentschap (IEA) in een rapport. Het is dan wel van belang dat overheden met goede regelgeving komen om ervoor te zorgen dat nieuwe centrales veilig en duurzaam ingezet kunnen worden. Ook moeten die centrales worden gebouwd zonder grote vertragingen en enorme kostenoverschrijdingen, aldus het IEA.

Omdat landen vanwege de oorlog in Oekraïne de afhankelijkheid van Russische fossiele brandstoffen afbouwen, wordt steeds vaker gekeken naar de bouw van nieuwe kernreactoren. Ook kunnen kerncentrales helpen bij het verlagen van de uitstoot om zo klimaatdoelstellingen te behalen. Onder meer in het Verenigd Koninkrijk en Nederland zijn er plannen om nieuwe centrales te bouwen.

IEA-directeur Fatih Birol zegt dat kernenergie in een goede positie verkeert om een comeback te maken. In 32 landen staan kerncentrales, maar de meeste centrales zijn meer dan dertig jaar oud. Veel centrales werden namelijk gebouwd in de nasleep van de oliecrises van de jaren zeventig.

Volgens het agentschap worden nu in negentien landen nieuwe centrales gebouwd. Maar volgens het IEA raken westerse landen marktaandeel kwijt als het gaat om de bouw van nieuwe centrales. Sinds 2017 is begonnen met de bouw van 31 nieuwe reactoren, waarvan er 27 een Russisch of Chinees ontwerp hebben.

Birol stelt dat overheden moeten zorgen voor stimulering van investeringen in nieuwe centrales en dat de nucleaire industrie een verantwoordelijkheid heeft om ervoor te zorgen dat die binnen budget en op tijd opgeleverd worden. Door vertragingen en kostenoverschrijdingen is er namelijk een rem geweest op de bouw van nieuwe centrales in westerse landen.

Het IEA stelt dat in de toekomst meer ingezet kan worden op de bouw van kleinere kernreactoren, de small modular reactors. Omdat ze kleiner en goedkoper zijn dan grote centrales zijn er minder risico's verbonden aan investeringen in die projecten. Dat zou ze aantrekkelijker maken voor overheden en bedrijven en ook het brede publiek.

Die kleine reactoren zouden volgens het agentschap bijvoorbeeld gebouwd kunnen worden op terreinen van buiten gebruik gestelde gas- en kolencentrales. Op die terreinen is doorgaans al de benodigde infrastructuur zoals koelwater en elektriciteitsnetwerken, net als opgeleid personeel aanwezig om de centrales te runnen.