Minister wil actie van banken om discriminatie tegen te gaan

Een op de tien mensen in Nederland ervaart discriminatie in het contact met banken en betaalinstellingen. Vooral jongeren en mensen met een niet-westerse migratieachtergrond vinden dat zij met "overmatige" controle te maken krijgen. Dat is de uitkomst van onderzoek van KPMG en Ipsos I&O in opdracht van het ministerie van Financiën.

Demissionair minister Steven van Weyenberg (Financiën) vindt het "onacceptabel en heel pijnlijk" dat zoveel mensen het gevoel hebben dat hun bank moeilijk doet om hun afkomst of leeftijd. Hij eist dat de financiële sector hier maatregelen tegen neemt. Het kan niet dat "een deel van de bevolking zich buitengesloten of anders behandeld voelt."

Banken zijn verplicht zich te verdiepen in hun klanten. Dat is nodig te voorkomen dat zij zich laten gebruiken voor witwasconstructies of de financiering van terrorisme. Maar soms doen zij meer dan wet- en regelgeving voorschrijft. Van Weyenberg wil dat banken niet meer informatie opvragen dan nodig, en beter uitleggen waarom zij iets van hun klanten willen weten.

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) betreurt deze uitkomsten. "Wij staan voor een breed toegankelijk aanbod aan diensten en producten, dat rekening houdt met verschillen tussen alle mensen, ongeacht hun achtergrond", legt NVB-voorzitter Medy van der Laan uit. "Dat dat niet altijd zo wordt ervaren, trekken wij ons zeer aan en daarom doen wij er alles aan om dat te verbeteren."

De Nederlandsche Bank (DNB) concludeerde eveneens op maandag dat Nederlandse banken meer moeten doen om het discrimineren van klanten tegen te gaan. Veel banken hebben al maatregelen genomen, maar deze zijn veelal gericht op de eigen werkvloer en niet op het klantcontact. Dat is volgens DNB wel belangrijk met het oog op klantonderzoeken. Bovendien melden veel klanten discriminatie niet zelf, dus "moeten banken daarnaast meer moeite doen om ervaringen van klanten te signaleren".

De centrale bank noemt als voorbeeld een klant die geld overmaakt naar Senegal, dat als hoogrisico-land is aangemerkt. Transacties naar dat land worden daarom scherper gecontroleerd, bijvoorbeeld door het stellen van extra vragen. "Maar een klant met de Senegalese nationaliteit die in Nederland woont en werkt, mag niet extra gecontroleerd worden alléén vanwege diens nationaliteit", aldus DNB.

DNB gaat volgend jaar vervolgonderzoek doen om te kijken of banken aan de slag zijn gegaan met de aanbevelingen. Ook worden dan de maatregelen om discriminatie tegen te gaan opnieuw tegen het licht gehouden.