Moeilijk om op te klimmen tot rijkste Nederlanders, stelt CPB

DEN HAAG (ANP) - Het is moeilijk om op te klimmen tot de groep van meest vermogende Nederlanders. Maar wie daar eenmaal zit, blijft doorgaans wel lang aan de top. Dat stelt het Centraal Planbureau (CPB) in een nieuw onderzoek naar de vermogenspositie van huishoudens tussen 2006 en 2022.

De nieuwkomers aan de top zijn vooral inkomens die in 2006 daar vlak onder zaten. Zij klommen op doordat zij succes hadden met een eigen bedrijf, een hoog inkomen hadden of een erfenis of gift kregen.

De vermogens in Nederland zijn scheef verdeeld, stelt het CPB. In 2022 was het doorsnee vermogen van alle volwassenen in Nederland zo'n 135.000 euro. De top 1 procent bezit gemiddeld bijna 4 miljoen euro en de 1500 rijkste mensen bezitten in doorsnee 62 miljoen euro.

Om hoger op de ladder te komen en te blijven is vermogen uit vennootschappen steeds belangrijker. De groep rijkste Nederlanders bestaat voor een groot deel uit (voormalige) directeur-grootaandeelhouders die een aanzienlijk vermogen hebben opgebouwd omdat zij een deel van de aandelen in een bedrijf hebben.

Wie eenmaal tot de rijkste mensen van Nederland behoort, blijft daar over het algemeen lang zitten, signaleert het CPB ook. Twee van de drie mensen die bij de rijkste 10 procent van Nederland hoorden in 2006, zaten in 2022 nog steeds bij die groep. Bij een kleinere groep nog rijkere Nederlanders zit er nog minder beweging in.

In de onderzochte periode is aan de vermogensongelijkheid weinig veranderd, hoewel de vermogens van huishoudens sterk zijn toegenomen. De topvermogens hebben hun vermogen vergroot, deels door toegenomen winsten, maar er heeft ook een sterke stijging van de huizenprijzen plaatsgevonden waar vooral de middengroepen van hebben geprofiteerd.

Tussen groepen huishoudens zijn wel toenemende verschillen, zoals tussen eigenwoningbezitters en huurders, ouderen en jongeren en tussen directeur-grootaandeelhouders en werknemers.

Het CPB heeft ook gekeken naar mensen die zijn weggezakt uit de top. Zij zijn vaker dan gemiddeld gescheiden, hebben een lager inkomen, zagen het vermogen uit een bedrijf dalen en zijn vaak gepensioneerd. De vermogensongelijkheid kan volgens het CPB in de toekomst toenemen, doordat er weinig verschuiving van rijkdom is in combinatie met stijgende winsten.