Nederlandse industrie krijgt fors minder nieuwe orders binnen

De Nederlandse industrie heeft in de laatste maand van 2023 opnieuw fors minder orders binnengekregen. Ook ging de productieomvang wederom omlaag en het vertrouwen van producenten nam eveneens verder af, komt naar voren uit nieuwe cijfers van respectievelijk de Nederlandse Vereniging van Inkoopmanagers (Nevi) en het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Volgens Nevi wijzen bedrijven op aanhoudende onzekerheid in de markt. De organisatie krijgt al sinds augustus 2022 melding van terugloop in het aantal orders. De zogeheten inkoopmanagersindex van Nevi kwam voor december uit op een stand van 44,8, wat een verslechtering betekent ten opzichte van de score van 44,9 van november. Een niveau van 50 of meer wijst op groei van de bedrijvigheid, daaronder op krimp. Sommige ondernemingen wezen in december in het bijzonder op een zwakke vraag uit de bouwsector. Ook viel de vraag uit Duitsland, Nederlands belangrijkste afzetmarkt, tegen.

Dit alles heeft ook gevolgen voor de werkgelegenheid. Volgens Nevi zijn veel industriebedrijven bezig met het verkleinen van hun personeelsbestanden. Het gaat dan vooral om tijdelijke krachten voor wie opeens geen plaats meer is. Bedrijven verkleinen ook hun voorraden en schroeven inkoopactiviteiten terug.

Het CBS kwam dinsdag eveneens met cijfers over de industrie. Volgens het statistiekbureau is de stemming onder producenten verder gedaald. De graadmeter voor het vertrouwen ging van min 0,5 in november naar min 3,4 in december. Dat is de laagste stand in ruim drie jaar. Fabrikanten waren vooral pessimistischer over de orderportefeuille en de verwachte bedrijvigheid in de komende drie maanden.

"Vrijwel alle seinen staan op rood", zegt Albert Jan Swart, sectoreconoom industrie bij ABN AMRO, over de huidige situatie van de Nederlandse industrie. Toch is er bij ondernemers volgens hem ook hoop te bespeuren over wat het nieuwe jaar kan brengen. "Het optimisme is de laatste maanden wel afgenomen vanwege het moeilijke economische klimaat. Weliswaar is het aannemelijk dat de vraag naar industriële goederen in de eerste maanden van 2024 verder afneemt, maar vanaf het tweede kwartaal kan voorzichtig herstel optreden."

Swart geeft aan dat de overtollige voorraden van industriële goederen, die tijdens de coronapandemie zijn ontstaan, dan waarschijnlijk zijn afgebouwd. Ook wijst hij erop dat de rente in de loop van het jaar mogelijk gaat dalen. Al met al acht hij de kans groot "dat de Nederlandse industrie al voor de zomer een zachte landing maakt".