Ondanks tegenwind wil Brussel focus op investeringen in eurozone

De eurolanden moeten zich volgend jaar meer gaan richten op groei door investeringen in verdere vergroening en digitalisering van de economie, en geleidelijk minder op crisismanagement vanwege de coronapandemie. De Europese Commissie stelt dit in een pakket aanbevelingen voor 2022 en 2023, maar erkent dat onzekerheid door het coronavirus het begrotingsbeleid voor de middellange termijn bemoeilijkt.

"De Europese economie groeit sterk maar wordt geteisterd door tegenwind, door de stijgende Covidcijfers, piekende inflatie en aanhoudende problemen met de toeleveringsketen", zegt Eurocommissaris Paolo Gentiloni (Economische Zaken). "Dit complexe economische plaatje vraagt om zorgvuldig afgesteld beleid. We moeten zowel het herstel op het goede spoor houden als de omslag maken naar een duurzamer en concurrerend groeimodel voor de periode na de pandemie."

De eurolanden moeten daar rekening mee houden in hun begrotingsplannen, vindt de commissie. Vanwege de pandemie zijn de normaal strenge begrotingsregels voor de negentien eurolanden tijdelijk opgeschort, zodat ze hun bedrijven en burgers konden steunen. Daardoor zijn begrotingstekorten en vooral staatsschulden in de eurozone flink toegenomen. Ook volgend jaar nog knijpt Brussel een oogje dicht maar het is wel zaak geleidelijk de teugels weer aan te trekken. Vanaf 2023 moeten de lidstaten, als de economische ontwikkelingen het toelaten, aan de slag met het terugdringen van de schulden, zegt het dagelijks bestuur van de Europese Unie.

Intussen moeten de landen wel zorgen dat hun levensvatbare bedrijven financieel gezond kunnen blijven en moeten obstakels voor investeringen worden weggewerkt. De commissie wijst ook op problemen op de arbeidsmarkt. De lidstaten moeten meer geld en energie steken in het opleiden en herscholen van werknemers die hard nodig zullen zijn voor de groene omslag en verdere digitalisering.

Het hart van de groei in de EU moeten de herstelplannen zijn, herhaalt de commissie. Ze heeft sinds augustus al 52,3 miljard euro gestort in de kassen van zeventien lidstaten voor de voorfinanciering van projecten die ze hebben ingediend voor de groene en digitale omslag. De commissie heeft inmiddels 22 herstelplannen goedgekeurd, waarmee in totaal 291 miljard euro aan subsidies en 154 miljard aan gunstige leningen is gemoeid. Nederland is het enige land dat nog geen herstelplan in Brussel heeft ingediend.

Hoewel de commissie vanwege de pandemie geen gedetailleerde zogeheten landspecifieke aanbevelingen geeft, merkt ze over Nederland wel op dat de huizenprijzen en hoge schulden van huishoudens een blijvende bron van zorg zijn.