'Onterving komt steeds vaker voor, maar de discussie erover ook'

Het onterven van kinderen komt steeds vaker voor, en de discussies erover laaien ook vaker op. Dat komt naar voren uit een peiling onder bijna 150 leden van belangenverenigingen van advocaten en notarissen die zich met erfrecht bezighouden. Iedere ouder kan een kind onterven. Notarissen krijgen volgens de peiling steeds vaker de vraag om testamenten op te stellen met daarin het onterven van een of meerdere kinderen. Dat levert vaak ook problemen op. Zo kunnen kinderen niet volledig onterfd worden, waardoor ze nog steeds aanspraak kunnen maken op een gedeelte van de erfenis.

84 procent van de ondervraagde notariskantoren krijgt gemiddeld tot zes keer per kwartaal een verzoek tot onterving, concluderen vier verenigingen, waaronder de vereniging van familie- en erfechtadvocaten vFAS en de Vereniging van Erfrecht Advocaten (VEAN). Van de bevraagde advocatenkantoren geeft 43 procent aan dat een kwart tot de helft van de dossiers over erfrecht over onterving gaat. Volgens Pauline Hentenaar-Polderman, erfrechtspecialist en bestuurder van vFAS, komt dit door veranderde familiebanden. "Er zijn meer samengestelde gezinnen. Daarin nemen mensen anders beslissingen."

Het gedeelte waar een onterfd kind nog altijd aanspraak op kan maken heet de legitieme portie. Dit zijn geen spullen, maar is altijd geld. Dat is de helft van het bedrag dat het kind zou krijgen als er geen testament zou zijn. Als een onterving onverwacht is, is er in twee derde van de gevallen strijd over de afwikkeling van de nalatenschap. Of de coronapandemie van invloed is geweest op het oplaaien van de discussies over erfrecht konden vFAS en VEAN niet zeggen.

Kinderen die onterfd zijn moeten dit deel wel zelf opeisen. Vrijwel ieder onterfd kind doet dit ook, zeggen de verenigingen. 87 procent van de onterfde kinderen doet dit binnen één jaar. Ook daarover zijn discussies, ziet Tim Fluitman, voorzitter van VEAN. Hij krijgt er in zijn praktijk "voortdurend" vragen over en merkt dat er veel over wordt geprocedeerd. Schenkingen kunnen bijvoorbeeld ook invloed hebben op wat een kind uiteindelijk krijgt.

Er zijn ook alternatieven voor onterving, zoals het kleiner maken van het erfdeel. Ook kan trouwen in gemeenschap van goederen met de partner die minder vermogen heeft de legitieme portie verkleinen. Als laatste stellen de verenigingen mediation voor. De verenigingen organiseren samen op vrijdag 18 juni de Dag van het Erfrecht om meer aandacht voor het erfrecht te vragen. Voor de afhandeling van erfenissen is volgens de verenigingen namelijk deskundige begeleiding nodig.