Het duurt mogelijk nog dagen voordat de ontwikkelaar van statiegeldmachines Tomra contact kan maken met alle ruim 4000 automaten voor de inname van statiegeldflessen en -blikjes in Nederlandse supermarkten. Het bedrijf werd zondag getroffen door een cyberaanval. Vooralsnog werken de meeste statiegeldmachines nog gewoon en merken consumenten er weinig van, maar daar kan verandering in komen als de naweeën van de hack erg lang duren.
Tomra-directeur René Hissink zegt dat de cyberaanval zelf voorbij is. "We hebben snel kunnen ingrijpen en zijn niet gegijzeld", benadrukt hij. Maar Tomra kan voorlopig geen contact krijgen met de automaten. Dat komt omdat het bedrijf eerst uitgebreid elk computerbestandje in zijn netwerk moet nalopen. "De criminelen kunnen zomaar nog wat gijzelsoftware hebben geplant", legt Hissink uit.
Dat Tomra geen contact kan maken met de automaten kan voor problemen zorgen als de machines een storing vertonen. Normaal kijken technici van Tomra dan van afstand mee om zo'n euvel snel op te lossen. Dat laatste is nu niet mogelijk. Ook is een beperkt deel van de automaten al wat ouder. Nu ze geen verbinding kunnen maken met Tomra kunnen ze alle data van ingeleverde flessen en blikjes niet kwijt en dreigt hun beperkte dataopslag vol te raken. Als dat gebeurt, valt het apparaat stil.
Albert Heijn laat weten dat de impact bij de grootste supermarktketen van Nederland momenteel beperkt is. Een klein aantal winkels ervaart problemen, maar bij de meeste filialen kunnen klanten hun flessen en blikjes volgens een woordvoerder gewoon inleveren. Supermarktkoepel CBL, waarbij tal van supers zijn aangesloten, zegt dat consumenten "in het ergste geval" hun en blikjes even weer mee terug moeten nemen naar huis. Naar inschatting van het bedrijf zelf zijn ongeveer negen op de tien statiegeldmachines in Nederland van Tomra.
Tomra zoekt momenteel nog naar een soort noodoplossing om de wat oudere apparaten toch draaiende te houden. Daarvoor legt het bedrijf contact met de supers waar ze staan. Maar als de huidige situatie lang aanhoudt, zouden consumenten meer hinder kunnen gaan ondervinden. Dan dreigt immers ook de dataopslag van de jongere automaten vol te raken. "We hopen dat het snel is opgelost, maar het kan ook nog enkele dagen duren", aldus Hissink, die nog geen inschatting durft te maken van de schade die door dit alles is ontstaan.