Steeds meer werknemers geveld door psychisch verzuim
28 feb 2023, 13:56 • Zakelijk
Christian Erfurt via Unsplash
Het ziekteverzuim onder werknemers liep vorig jaar op tot 4,8 procent. Dat komt onder meer doordat steeds meer mensen uitvallen met psychische klachten die veelal lijken op een burn-out. En ook het aantal jongeren met een burn-out is wereldwijd nog nooit zo hoog geweest, blijkt uit onderzoek van Cigna International Health.
Burnout op de werkvloer
Maar liefst 98 procent van werknemers in de leeftijd van achttien tot 24 jaar vertoont symptomen van een burnout. Uit het rapport blijkt dat klachten onder werknemers over geestelijke gezondheid in 2022 met 31 procent toenam. Terwijl 40 procent van de werknemers behoefte heeft aan zorg voor hun geestelijke gezondheid van hun werkgever, blijkt dat slechts 24 procent de werkgevers dit ook daadwerkelijk verleent. Ook in Nederland laten de cijfers van het CBS dat plaatje zien.
Dr. Lepetit, medisch directeur bij Cigna Europe, zegt hierover: "Burnout is een reëel probleem voor ons allemaal, vooral op de werkvloer. Bijna drie jaar na de pandemie zorgt mentale uitputting, die hiermee verband houdt, ervoor dat mensen letterlijk crashen. Het is belangrijk om te begrijpen wat een burnout inhoudt, vooral als je een leidinggevende rol hebt. Burnout is het gevoel moedeloos te zijn. Het is geen ziekte en het wordt geclassificeerd als een syndroom. Maar als het onbehandeld blijft, kan het leiden tot andere ernstige psychische aandoeningen en lichamelijke problemen, zoals hartaandoeningen en een hoge bloeddruk".
Financiële zorgen en onzekerheid
De gestegen kosten in levensonderhoud wordt door meer dan een derde van de respondenten in het onderzoek aangedragen als één van de belangrijkste stressfactoren. Financiële beïnvloeden de zorgen van mensen dus substantieel. Dit is iets waar werkgevers zich misschien niet altijd van bewust zijn maar wellicht wel wat aan kunnen veranderen.
Het onderzoek wijst ook op een gebrek aan begrip over subtiele manieren waarop burn-out het welzijn kan beïnvloeden anders dan alleen emotionele en fysieke uitputting. Veel mensen duiden de klachten die ze ervaren en hoe die hun gezondheid wordt beïnvloed, verkeerd. Ze modderen vaak verder aan, wat leidt tot meer problemen en burnouts. Het moment van burnout behandelen duurt dan te lang en mensen komen vaak in een vicieuze cirkel of neerwaardse spiraal terecht in hun leven.
Signaleren en bespreekbaar maken
Een Burn-out duurt in Nederland gemiddeld 279 dagen. Dat is natuurlijk een hele lange tijd. Maar helaas is daarvoor al veel langer wat aan de hand. Doordat het deel van de hersenen dat voor zelfreflectie zorgt als eerste beschadigd raakt bij langdurige stress, ziet drie op de vier werknemers een burn-out zelf niet aankomen. Leidinggevenden en collega’s hebben dus een belangrijke taak in het signaleren en bespreekbaar maken van gedragsveranderingen door langdurige stress. Daarnaast kunnen organisaties en bedrijven natuurlijk nog veel meer inzetten op het voorkomen van psychisch verzuim om zo het aantal burn-outs ook terug te dringen.
Symptomen van burn out of psychische vermoeidheid
De belangrijkste symptomen van een burn-out onder medewerkers, waar werkgevers op kunnen letten, zijn:
- Terneergeslagen en hulpeloos voelen: het gevoel dat je te veel werkzaamheden op je bord hebt, verlies van controle en gevoel voor richting
- Twijfelen aan jezelf: een gebrek aan vertrouwen in jezelf en je capaciteiten. Langdurige stress zorgt voor een warboel in je hoofd en een gebrek aan relativeringsvermogen. Daardoor lijken er vaak veel beren op de weg te zijn en worden beslissingen uitgesteld. Besluiteloosheid is vaak een subtieler burn-out-signaal.
- Negatief denken: een patroon van negatief denken over jezelf en je omgeving. Iemand die langdurig stress ervaart, is vaak sneller geïrriteerd en ziet het glas halfleeg in plaats van halfvol.
- Uitputting: zowel fysiek als mentaal. Vermoeidheid in je lijf, minder bewegen en psychische malaise zijn kenmerken van een burnout.
- Verslavingsgevoeligheid: Iemand die langdurig onder stress staat, kan de neiging hebben om te vluchten, bijvoorbeeld in overmatig gamen, drank of drugs.
Burn-out managen
Het belangrijkste voor organisaties en bedrijven bij het voorkomen, signaleren en behandelen van burnout is vragen stellen en luisteren. Burnout is een serieus maatschappelijk probleem, zeker met alle personeelstekorten in gedachten en de gevolgen die dat heeft voor het menselijk welbevinden. Hoe zorg je ervoor dat het ook als zodanig wordt behandeld?
1. Burnout bespreekbaar maken
Bij veel bedrijven leeft het idee dat je na een burnout nooit meer de oude wordt, een gedachte die klinklare onzin is. Het is juist belangrijk om werkstress en burnouts bespreekbaar te maken en ervoor te zorgen dat er sneller en beter wordt behandeld.
2. Kennis delen
Veel managers vinden het wiel telkens opnieuw uit als het gaat om welke aanpak het meest effectief is. Dat komt omdat er op bedrijfsniveau weinig kennis gedeeld wordt over de gekozen aanpak. Deel dus de kennis over de aanpak van burn out in je bedrijf.
3. Niet alleen werkomstandigheden
Een werknemer verzuimt nooit alleen omdat hij of zij te veel werk heeft, er speelt altijd meer. Stress heeft altijd meerdere oorzaken, daarom is het belangrijk om bij iedere medewerker een aanpak op maat te hanteren.
4. Verzuim-aanpak bespaart juist kosten
Een bedrijf met 1.000 werknemers en een ziekteverzuim van 5 procent maakt jaarlijks 1,2 miljoen euro aan kosten, exclusief de kosten voor productieverlies en vervanging van werknemers. Het is dus belangrijk voor bedrijven om te zien dat verzuimpreventie geen kostenpost maar besparing is.
