Tien jaar na val Lehman lijkt crisis afgedaan

Tien jaar na de val van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers lijkt Nederland de daaropvolgende crisis goeddeels te boven. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) blijkt dat de economie duidelijk in de lift zit, terwijl ook het consumentenvertrouwen aanmerkelijk hoger ligt dan in de periode van voor de crisis. Ook de huizenmarkt is qua prijzen en verkopen in doorsnee gestegen tot boven het pre-crisisniveau. Toch moet hier en daar een kanttekening worden gemaakt.

Zo heeft de overheid flink moeten ingrijpen om de crisis in te dammen. De overheidsschuld ligt nu beduidend hoger dan voor 2007. Verder is de woningproductie momenteel aanmerkelijk lager. Ook de arbeidsmarkt doet er lang over om terug te komen op het niveau van voor de crisis. Dit is ook te zien in het werkloosheidscijfer. Verder zitten er nog altijd meer mensen in de bijstand in vergelijking met 2007. Daarnaast moet in ogenschouw worden genomen dat centrale banken wereldwijd met extreme hoeveelheden geld de economie stimuleerden.

De financiële en economische crisis kwam voort uit de Amerikaanse huizencrisis. In de VS hadden banken veel leningen en hypotheken verstrekt aan mensen die die niet konden terugbetalen. Die slechte leningen werden samengevoegd met betere leningen in ingewikkelde financiële producten die werden doorverkocht, vaak zonder duidelijk te maken hoe risicovol ze waren. Daardoor kwamen ook andere instellingen in de problemen en breidde de crisis zich als een inktvlek uit.

Twee weken na de val van Lehman Brothers sloeg de crisis over naar Nederland, toen de Belgisch-Nederlandse bankverzekeraar Fortis in grote problemen kwam. Uiteindelijk nam de Nederlandse staat de Nederlandse activiteiten van Fortis over, waaronder een deel van ABN AMRO en verzekeraar ASR. Ook SNS Reaal kwam in overheidshanden. Uiteindelijk kregen ook Aegon en ING staatssteun en viel voor DSB Bank het doek.

Ook de problemen bij het IJslandse Landsbanki, dat hier actief was als Icesave, hadden een enorme impact toen Nederlandse spaarders niet meer bij hun geld konden komen.

De door de overheid gegeven steun is inmiddels door ING en Aegon terugbetaald. ABN AMRO en ASR werden weer grotendeels op eigen benen gezet via beursgangen en verzekeraar Vivat, voorheen SNS Reaal, werd verkocht aan het Chinese Anbang. De Volksbank, waar de bankactiviteiten van SNS, ASN Bank, BLG Wonen en RegioBank onder vallen, is nog steeds in handen van de overheid.