Tot 270.000 huishoudens kwetsbaar in vervoer bij energietransitie

Tussen de 113.000 en 270.000 huishoudens in Nederland zijn op het gebied van vervoer kwetsbaar in de energietransitie, meldt onderzoeksinstituut TNO. Deze huishoudens hebben namelijk een laag inkomen en zijn relatief veel geld kwijt aan brandstof voor een auto. Mogelijk kunnen deze mensen minder goed meegaan in de energietransitie, omdat zij niet genoeg geld hebben om bijvoorbeeld een elektrische auto te kopen.

Kwetsbare mensen zijn volgens de onderzoekers relatief vaak eenoudergezinnen en eenpersoonshuishoudens die vaak aan de rand van een stad wonen, ver van openbaar vervoer. Als mensen met een laag inkomen geen geld hebben voor benzine of slecht toegang hebben tot openbaar vervoer, kunnen ze bijvoorbeeld niet op hun werk komen of mensen bezoeken. Dit kan volgens de onderzoekers bijdragen aan werkloosheid, een slechtere gezondheid of eenzaamheid.

Tussen de 73.000 en 175.000 mensen hebben daarnaast weinig geld en het openbaar vervoer voor deze mensen is slecht bereikbaar. Daarom zijn zij volgens TNO extra kwetsbaar. Hoeveel mensen precies kwetsbaar zijn, hangt naast inkomen onder meer af van hoe hoog de brandstofprijzen zijn.

TNO verwacht dat kwetsbare huishoudens komende jaren nog meer geld kwijt zijn aan autorijden. Dat komt onder meer door een hogere milieubelasting op fossiele brandstoffen als benzine en milieuzones in sommige gemeenten. De groep kwetsbare huishoudens gebruikt 40 procent meer brandstof dan het gemiddelde Nederlandse huishoudens met een eigen auto. Waarom zij meer rijden, weten de onderzoekers niet. Kwetsbare mensen zijn tussen de 10 en 12 procent van hun inkomen kwijt aan brandstof, terwijl mensen in Nederland gemiddeld 4,5 procent van hun inkomen besteden aan brandstof.

Het kabinet moet maatregelen nemen, anders wordt de ongelijkheid in mobiliteit en bereikbaarheid nog groter, aldus TNO. Zo vinden de onderzoekers dat het kabinet meer moet investeren in openbaar vervoer, waaronder betere metro- en tramverbindingen aan de randen van steden.

Afgelopen jaren voerde het kabinet meerdere maatregelen in om minder fossiele brandstoffen te verbruiken, zoals subsidies voor een elektrische auto. Maar dit soort maatregelen zijn generiek en subsidies komen vooral terecht bij mensen met een hoger inkomen. Maak maatregelen die zijn gericht op risicohuishoudens, zegt senior onderzoeker Peter Mulder. "Je kan een subsidie beperken voor hogere inkomens. Alleen als je een bepaald laag inkomen hebt, krijg je subsidie. Daarboven word je geacht om iets zelf te betalen."