UberFiles brengen dubieuze praktijken aan het licht bij Uber

Door de UberFiles zijn tal van dubieuze praktijken bij techbedrijf Uber aan het licht gekomen. Internationaal onderzoekswerk van journalisten wijst uit dat de onderneming, bekend van zijn taxi-app, in de periode van 2013 tot 2017 soms voor niets terugdeinsde. In Nederland zou oud-Eurocommissaris Neelie Kroes tegen een verbod uit Brussel in hebben gelobbyd voor het bedrijf. In Frankrijk zou niemand minder dan Emmanuel Macron hebben geholpen en in België zou Uber privédetectives hebben afgestuurd op concurrenten.

De UberFiles bevatten ruim 124.000 interne documenten, met memo's, agenda's, WhatsApp-berichten en andere gegevensbestanden van de periode 2013-2017. De data zijn gelekt naar de Britse krant The Guardian, die ze vervolgens deelde met het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ).

In Nederland deden Platform Investico, Trouw en Het Financieele Dagblad onderzoek naar de UberFiles. De journalisten wisten te achterhalen dat Kroes in 2015 en 2016 in het geheim lobbywerk deed voor Uber, ook nadat de Europese Commissie haar expliciet verboden had een functie bij het bedrijf aan te nemen. Zo zou Kroes zelfs premier Mark Rutte hebben benaderd.

Volgens de Belgische krant De Tijd onthullen de documenten onder meer hoe Uber bij zijn komst naar België meteen een internationaal inlichtingenbedrijf afstuurde op zijn belangrijkste twee concurrenten in de Brusselse taxisector, Taxis Bleus en Taxis Verts. De Franse krant Le Monde bericht daarnaast over contacten tussen medeoprichter Travis Kalanick van Uber en Macron toen die minister van Financiën was en nog niet de president.

Er komen al jaren regelmatig berichten naar buiten over de soms twijfelachtige werkwijzen van Uber. In een verklaring die werd vrijgegeven kort nadat de rapporten waren gepubliceerd, ontkent Uber geen van de beschuldigingen, maar vestigde het bedrijf de aandacht op de veranderingen die zijn aangebracht sinds Dara Khosrowshahi in 2017 de leiding over het bedrijf kreeg. "Als we zeggen dat Uber tegenwoordig een ander bedrijf is, bedoelen we dat letterlijk: 90 procent van de huidige Uber-medewerkers trad toe nadat Dara topman werd", staat in de verklaring.

Kroes heeft aan de betrokken media ontkend dat er sprake was van een informele of formele rol bij Uber. Ze wees daarbij naar haar rol als speciale ambassadeur voor start-ups. Vanuit het kamp van Macron klinkt eveneens verweer. Als minister van Financiën zou Macron "natuurlijk" contact hebben gehad met tal van bedrijven, aldus een woordvoerder van de president.