Het Amerikaanse mediabedrijf ViacomCBS heeft in ongeveer anderhalf decennium ten minste 4 miljard dollar aan winstbelasting ontweken door middel van afspraken met de Nederlandse belastingdienst. Dit stelt de Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO) na eigen onderzoek.
Veel programma’s van ViacomCBS, dat bekend is van zenders als Nickelodeon en MTV, worden gemaakt in de Verenigde Staten. Maar de uitzendrechten zijn verplaatst naar landen met gunstige belastingregimes, zoals Nederland, Luxemburg, Barbados en Bermuda. Daardoor loopt de Amerikaanse overheid veel belastinginkomsten mis.
Tussen 2002 en 2019 liet het bedrijf volgens berekeningen van SOMO 32,5 miljard dollar van zijn inkomsten via Nederlandse doorstroomvennootschappen lopen. Nederland zou daarmee een cruciale rol in de internationale belastingconstructie van het bedrijf vervullen. ViacomCBS heeft zelf nog niet gereageerd op het rapport.
Over belastingontwijking van grote multinationals is al langer veel discussie. Onlangs kondigde de Europese Commissie aan dat ze nog dit jaar met een wetsvoorstel komt om het misbruik van brievenbusfirma's aan te pakken. Nederland heeft een reputatie op het gebied van brievenbusfirma's. Het Europees Hof van Justitie hekelde Nederland en Luxemburg in 2019 nog als fiscale doorstroomlanden. Volgens De Nederlandsche Bank (DNB) telde Nederland in 2018 12.000 houdster- en financieringsmaatschappijen die tot buitenlandse multinationals behoren, zonder niet-financiële productie en werkgelegenheid in Nederland. Het kabinet is al aan de gang met aanvullende maatregelen om belastingontwijking via brievenbusfirma’s tegen te gaan.