"Vrouwelijke deskundigen worden snel afgemaakt op sociale media"

Het percentage vrouwelijke deskundigen in de Nederlandse nieuwsmedia schommelt al jaren tussen de 25 en 30 procent. Een kwalijke zaak volgens Janneke van Heugten. Haar mediaplatform Vaker in de Media moet daar verandering inbrengen. "Redacties doen te weinig moeite om vrouwelijke deskundigen aan bod te laten komen."

Van Heugten zag jaren geleden de noodzaak in van een platform voor vrouwelijke deskundigen: "In 2008 publiceerde dagblad Dag, destijds een gratis krant, een onderzoek waaruit bleek dat mannen vijf keer vaker aan het woord komen in de Nederlandse dagbladen vanwege hun deskundigheid dan vrouwen. Daar moest verandering in komen; het idee voor Vaker in de Media (VIDM) was geboren. Helaas staat Nederland de laatste twintig jaar stil op het gebied van diversiteit in de media."

VIDM moet de drempel voor redacties lager maken om relevante vrouwelijke deskundigen te vinden. Zij kunnen een persvraag insturen . Vervolgens krijgen de deskundigen die aansluiten op de wensen, het verzoek binnen in hun mailbox.

Ondanks het feit dat het platform in het leven is geroepen om vrouwelijke deskundigen een podium te bieden, kunnen mannen zich ook aanmelden. Toch is het overgrote deel van de 850 ingeschreven experts, zo'n 90 procent, vrouw. Dat komt omdat VIDM een grote vrouwelijke achterban heeft. Het platform zet zich op alle mogelijk manier in voor diversiteit in de media. Zo geeft Van Heugten presentaties aan vrouwennetwerken en reikt VIDM jaarlijks in samenwerking met het sprekersbureau voor vrouwelijke deskundigen ZijSpreekt awards uit aan vrouwelijke deskundigen die zich opvallend goed hebben geprofileerd in de media.

Ondanks dat er talloze persvragen binnenkomen, benaderen media volgens Van Heugten in de hectiek van de dag nog vaak dezelfde deskundigen: "Dat zijn voornamelijk mannen van middelbare leeftijd. Zelfs bij programma's van de Nederlandse Publieke Omroep, zoals De Wereld Draait Door, zijn vrouwen zwaar ondervertegenwoordigd. Dat is opmerkelijk sinds het omroepbestel zich juist inzet voor een juiste afspiegeling van de maatschappij."

"Een van de redenen dat journalisten en redacteuren voornamelijk mannelijke contacten hebben, is omdat vrouwen te bescheiden zijn om zichzelf aan te prijzen", aldus Van Heugten. "Ze twijfelen eraan of ze wel deskundig genoeg zijn. Bescheidenheid is een eigenschap dat bij vrouwen vaak wordt geprezen, maar zakelijk gezien is het een valkuil. Als je als vrouwelijke deskundige in de media komt, zal je eerder als expert worden gezien in jouw vakgebied."

Het is voor vrouwelijke deskundigen ook minder aantrekkelijk om te gast te zijn in een televisieprogramma dan voor mannen. Van Heugten: "Vrouwen worden kritischer bekeken dan mannen. Ze worden dan ook snel afgemaakt door een vuurpeloton op sociale media. Bij hen wordt vaak als eerst gekeken naar de vorm en dan pas naar de inhoud, zoals ook in het dagelijkse leven gebeurt. Het kan dus zijn dat ze een onwijs goed verhaal hebben, maar als hun haar verkeerd zit, alleen daar op wordt gelet."

Van Heugten denkt dat vrouwelijke rolmodellen ervoor kunnen zorgen dat men minder struikelt over de vorm. “Ik denk dat als er evenveel mannelijke als vrouwelijke deskundigen in de media aan bod komen, ze gelijkwaardiger beoordeeld zullen worden."