Zorgen in sectoren met hoog energieverbruik door gestegen kosten

Bedrijven in sectoren met een hoog energieverbruik hebben zorgen over de kosten van gas en elektriciteit, die snel zijn gestegen. Brancheverenigingen Bouwend Nederland, Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) en Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) kunnen nog niet zeggen of er een toename van faillissementen zit aan te komen door de veel hogere kosten voor energie sinds het begin van de oorlog in Oekraïne.

In de levensmiddelenindustrie wordt bijvoorbeeld veel energie verbruikt door industriële bakkers bij het maken van brood. Volgens een woordvoerder van FNLI is het belangrijk dat de keten samen de kostenstijging draagt. "Dit kan geen enkele partij zelf volledig absorberen."

De levensmiddelenindustrie is met de glastuinbouw, de industrie en de bouw het meest kwetsbaar voor de stijgende energieprijzen, volgens een sectorrapport van ABN AMRO. De sterk opgelopen prijzen voor gas en elektriciteit kunnen het Nederlandse bedrijfsleven tot wel 22 miljard euro kosten, berekenden economen voor de bank. FNLI, Bouwend Nederland en VNCI kunnen niet in bedragen zeggen hoeveel hun sectoren extra kwijt zijn.

Bouwend Nederland hoopt dat ondanks de onzekere energieprijzen opdrachten blijven binnenkomen bij bouwers. "Met het enorme tekort aan huizen en de nodige werkzaamheden aan de infrastructuur kunnen we nu niet een tandje minder gaan werken." Uit een peiling onder leden blijkt dat 40 procent van de ruim 350 respondenten denkt dat nieuwe bouwprojecten worden uitgesteld of helemaal niet doorgaan door de oorlog in Oekraïne.

De brancheclub zegt veel vragen te krijgen over de contracten die bouwers hebben afgesloten en wat hun rechten daarin zijn. "Bij nieuwe en bestaande afspraken moeten de risico’s goed worden verdeeld", aldus een zegsman.

Ook in de chemische industrie wordt veel energie gebruikt. Voor een oplossing kijkt VNCI naar ingrijpen door de overheid, maar een woordvoerder wijst ook op wat bedrijven zelf kunnen doen. "Zoals overschakelen op andere vormen van energie."

Volgens VNO-NCW en MKB-Nederland leiden de sterk gestegen energieprijzen tot "enorme extra kosten bij ondernemers". De werkgeversorganisaties zeggen dat dat ervoor zorgt dat in fabrieken productielijnen moeten worden stilgelegd en dat de glastuinbouw soms kassen leeg laat. "Sommige sectoren kunnen niet meer rendabel draaien", staat in een reactie. Voor komende winter kijken de organisaties naar gas halen uit kleine velden en zetten ze fors meer in op besparing.