De energiecrisis in Europa heeft vorig jaar de energiehandel flink op zijn kop gezet. Zo stootte Zweden in 2022 Frankrijk van de kroon als de grootste exporteur van de regio. Dat kwam vooral doordat Frankrijk afgelopen jaar een aantal verouderde kerncentrales moest stilleggen vanwege onderhoudswerkzaamheden.
Zweden stuurde vorig jaar 33 terawattuur naar andere landen. Het Scandinavische land werd daarmee voor het eerst de grootste exporteur van Europa, volgens gegevens van ENTSO-E die werden geanalyseerd door adviesbureau Rystad Energy. ENTSO-E is het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor elektriciteit.
Frankrijk, dat veel kerncentrales heeft, was in 2021 nog de grootste exporteur van energie in Europa. De problemen met de kerncentrales maakten van het land in 2022 echter de op een na grootste importeur van energie. Het Verenigd Koninkrijk veranderde vorig jaar voor het eerst in een netto stroomexporteur en kreeg gezelschap van Spanje en Nederland. De Britten, Spanjaarden en Nederlanders verkochten dus meer elektriciteit aan het buitenland dan ze importeerden.
De energiehandel in Europa werd vorig jaar opgeschud doordat Moskou de gastoevoer naar de regio vrijwel stillegde als reactie op de westerse sancties tegen Rusland vanwege de oorlog in Oekraïne. "2022 was voor veel landen een realiteitscheck", zei Fabian Ronningen, analist energiemarkten bij Rystad Energy.
De onrust op de energiemarkten heeft volgens de analist de veiligheid van de infrastructuur en het belang van het koppelen van netten in de hele Europese Unie in de schijnwerpers gezet. De EU wil dat de landen in het blok tegen 2030 in staat zijn om 15 procent van hun energieproductie naar buurlanden te transporteren. Volgens denktank E3G ligt ongeveer de helft van de EU-lidstaten op schema om dit te bereiken.