Zwitserland verkoopt minder wapens door verbod op doorverkoop

De Zwitserse wapenexport is vorig jaar met meer dan een kwart gedaald, meldde het Staatssecretariaat voor Economische Zaken (SECO). Dat gaf geen reden voor de daling van de export. Volgens branchevereniging Swissmem van de machine- en metaalindustrie heeft het Zwitserse verbod op de wederuitvoer, ofwel de doorverkoop, van wapens echter een belangrijke rol gespeeld. Door de neutrale houding van Zwitserland wordt namelijk de wederuitvoer van wapens en munitie van Zwitserse makelij naar bijvoorbeeld Oekraïne geblokkeerd.

De export van oorlogsmateriaal daalde in 2023 met 27 procent tot 697 miljoen Zwitserse frank (zo'n 725 miljoen euro). In 2022 was dat nog 955 miljoen frank. Volgens de neutraliteitswet van het land kan Zwitserland geen verzoeken goedkeuren voor de overdracht van oorlogsmaterieel van Zwitserse makelij aan Oekraïne, zolang het land betrokken is bij een internationaal gewapend conflict.

"Sommige bedrijven zijn orders kwijtgeraakt door zorgen over de Zwitserse regelgeving, terwijl anderen overwegen hier minder te investeren", zei Swissmem-directeur Stefan Brupbacher. De strenge interpretatie van de neutraliteitswet blokkeerde volgens Brupbacher de wederuitvoer van Zwitserse wapens en munitie, die andere landen jaren eerder hadden gekocht. Zo kregen onder meer Spanje, Denemarken en Duitsland geen toestemming om eerder gekochte Zwitserse wapens te exporteren naar Oekraïne.

Zwitserland is ondanks zijn neutraliteit een grote wapenleverancier. Volgens gegevens van het Stockholm International Peace Research Institute staat het land op de veertiende plaats in de lijst van grootste wapenleveranciers ter wereld. Volgens Brupbacher is de Zwitserse wapenindustrie afhankelijk van de export en kan de sector niet alleen vertrouwen op de vraag van het Zwitserse leger om te overleven. Hij wil dan ook dat de regels voor wederuitvoer voor landen, die zich aan dezelfde internationale verdragen rond wapens houden als Zwitserland, worden versoepeld.