Het Museum of Fine Arts in Boston leent driehonderd archeologische schatten uit Nubië, het huidige Soedan ten zuiden van Egypte, uit aan het Drents Museum in Assen. Dat toont ze vanaf zondag aan het publiek. Werden dergelijke objecten vaak gebruikt als aanvulling op Egypte-tentoonstellingen, nu spelen ze in Assen een hoofdrol op de expositie Nubië – Land van de Zwarte Farao’s. En terecht, zegt samensteller Bastiaan Steffens. Nubië was zelfstandig, ontwikkeld, machtig en invloedrijk.
,,Nubië was echt geen soort provincie van Egypte, zoals wel wordt gedacht, maar destijds beslist een Afrikaanse grootmacht, die Egypte zelfs een eeuw heeft overheerst.” Dat was van 750 tot 664 voor Christus, de periode waarop in Assen wordt gefocust. Het gebied was echter veel langer een belangrijk handelscentrum en had langdurig een cultuur die kon wedijveren met die van Egypte.
,,Er werd op een bijzondere manier aardewerk gemaakt bijvoorbeeld, waardoor verschillende kleuren ontstonden. Ook werden in Nubië schitterende sieraden vervaardigd, vaak met goud waarvan er ter plekke nogal wat te vinden was”, vertelt Steffens over de culturele groei en bloei.
Lyrisch is Steffens over bijvoorbeeld een kristallen amulet met daarop een uiterst gedetailleerd gouden mensenhoofdje en over een fraaie beddenpoot met bladgoud, allebei goed bewaard gebleven en in Assen te bewonderen. ,,Maar het gaat me eigenlijk om het totale verhaal van Nubië.” Dat dat zo weinig bekend is, komt ,,waarschijnlijk ook door de keuzes van onderzoekers, die wel naar Nubië keken, maar alleen om uit te vinden wat dat over Egypte kon vertellen.” Er was al wel eens een Nubië-expo in Amsterdam, maar die is 21 jaar geleden.
Egypte is ook een gangbaarder reisdoel dan Soedan dat met ellende wordt geassocieerd, al zijn volgens Steffens ,,de vele piramiden en restanten van tempels nog steeds te bezoeken” en mag het museum in hoofdstad Khartoem er zijn. Dat kreeg een groot deel van de vondsten die Amerikaanse onderzoekers een eeuw geleden opdiepten. Een ander deel ging naar Caïro en de rest namen ze als afgesproken mee naar hun eigen land. De objecten in Assen komen allemaal uit Boston. Daar komt Steffens ook wel mee uit: ,,Driehonderd is al bést wat, hoor.”
Nubië heeft nog verschillende geheimen voor ons, zoals het schrift, dat nog steeds niet wordt doorgrond: ,,We weten wel wat er staat, maar niet wat het betekent.” Verder is de ondergang van het Nubische rijk nog een mysterie dat nooit helemaal goed is ontrafeld.