Een meerderheid in de Tweede Kamer wil dat het sanctiebeleid van de publieke omroep wordt aangescherpt, zodat duidelijker wordt wanneer omroepen uit het bestel worden gezet als zij zich niet aan de regels houden. Deze kwestie speelt nu vooral op, omdat de nieuwe omroep Ongehoord Nederland (ON) onlangs weer in opspraak is gekomen.
Kamerlid Mohammed Mohandis van de PvdA heeft donderdagmorgen tijdens een debat een motie ingediend die mede wordt ondertekend door GroenLinks en coalitiepartijen VVD, CDA, ChristenUnie en D66. De partijen roepen het kabinet op om “te verkennen of het sanctiebeleid kan worden aangescherpt en verduidelijkt waardoor ieders rol binnen het bestel helder is” en willen ook zo snel mogelijk een concreet voorstel hiertoe.
Het sanctiebeleid van de publieke omroep is regelmatig onderdeel van gesprek sinds ON is toegetreden tot het bestel. Recent was er veel discussie over de nieuwe omroep nadat die een omstreden videocompilatie had uitgezonden. Hierin werden internetfilmpjes getoond waarin mensen van kleur witte mensen mishandelen. De presentator Raisa Blommestijn had het over “blanken die door negers in elkaar worden geslagen”.
Op dit moment loopt een onderzoek van het Commissariaat voor de Media naar het voorval. Dit kan leiden tot een tweede sanctie voor ON. In dat geval is staatssecretaris Gunay Uslu (Media en Cultuur) volgens de Mediawet pas bevoegd om in te grijpen.
“Er zit een omroep in ons publieke bestel die alle journalistieke regels aan z’n laars lapt en continu nepnieuws verspreidt”, zegt Mohandis over ON. De PvdA’er heeft ook een motie ingediend die verzoekt om een omroep automatisch uit het bestel te zetten na een tweede sanctie, waar de keuze nu nog ligt bij het kabinet.
Uslu vindt dit geen goed voorstel en ontraadt de Kamer om de motie te steunen. “De afweging van de bewindspersoon is ontzettend belangrijk voor de zorgvuldigheid”, aldus de staatssecretaris.
VVD’er Pim van Strien vindt de “racistische drek” van ON een aanleiding om het sanctiebeleid aan te scherpen. “Maar ik kan me voorstellen dat zoiets vaker gaat voorkomen”, aldus Van Strien. “Daarom moeten we een systeem hebben dat democratisch is getoetst en goed werkt.”
Voorzitter Arjan Lock van het College van Omroepen, het overlegorgaan waar alle omroepen in zijn verenigd, vindt het goed als er snel wordt ingegrepen wanneer een omroep zich meerdere malen niet aan de regels heeft gehouden. Maar het moet wel zorgvuldig gebeuren en de staatssecretaris moet de eindverantwoordelijkheid houden.