De film Maregrave
De Belgische filmmaker Justine Chapelle regisseerde een aantal jaar geleden de film Maregrave, een impressionistisch portret over de bedreigde Noordzee. De film onderzoekt de tekenen van menselijk verval om de potentiële dreiging van de stijgende zeespiegel te kunnen begrijpen. De kustlijn vormt de grens tussen water en land. Deze ‘lijn’ is voortdurend in beweging. De zee neemt alles wat op haar pad komt mee en is langzaam maar zeker aan het veranderen in een kerkhof van verdronken zielen en menselijke objecten. Toekomstige generaties worden hierbij niet gespaard. Meer dan ooit wordt het menselijke territorium bedreigd om te verworden tot een deel van de groeiende collectie die de zee tot zich neemt. Deze prijswinnende film werd voor het eerst getoond op het IDFA festival in 2017.
René Mioch: Het is alweer een tijdje geleden dat je deze film gemaakt hebt. Wat was toen je drijfveer?
Justine Chapelle: ‘Ik ben opgegroeid in West Vlaanderen aan de zee en moest verhuizen voor mijn studie naar Brussel. De eerste jaren had ik heel veel last van de vraag: Wat is mijn thuis? Waar hoor ik, niet hier maar ook niet meer daar? Ik was heel veel bezig met het idee dat als de plek waar je geboren bent en waarvan je zoveel van houdt ineens ook niet meer je thuis kan zijn en je dat moet loslaten en plaatsen. Vanwege alle klimaatveranderingen leek het mij niet alleen mijn gevoel maar meer een universeel verhaal.’
Menselijke verhalen
René: ‘Heb jij je altijd al zorgen gemaakt over het klimaat?
Justine: ‘Ja ik maakte me altijd al veel zorgen. Ik kan me nog goed herinneren dat ik in de auto zat en we waren aan het rijden met onze familie. Ik keek altijd naar de gronden die voorbij kwamen maar dan nam ik steeds afscheid. Zoals: ‘Dit is de laatste keer dat ik deze grind groen zie of dit is de grond die nu voor het laatst ongeschonden is. Ik was angstig dat er op een gegeven moment geen plekje op de wereld meer voor mij was.’
René: ‘ Het mooie van jouw film is dat je de zee laat zien op verschillende momenten in een mensenleven. De zee geeft en de zee neemt. Waarom is dat?’
Justine: ‘Ik wilde menselijke kleine verhaaltjes kunnen tonen. Klimaatproblematiek is voor veel mensen iets abstracts en ingewikkelds met cijfers en zo. Maar ik wilde laten zien hoe eenvoudig het eigenlijk is. Weg van het niet snappen maar begrijpbaar en invoelbaar maken. En laten zien hoe kwetsbaar we eigenlijk zijn.’
Roepende in de woestijn
René: ‘Ben jij een roepende in de woestijn en is dat de reden dat je films maakt?’
Justine: ‘Een concreet voorbeeld is een gesprek dat ik had met mijn leraar over de publieke omroep in Belgie. Die wil geen films meer tonen die niet door public funding gefinancierd worden omdat ze denken dat het publiek het dan niet wil zien. Maar als je alleen maar dingen laat zien die mensen willen zien, zoals true crime en sex, tja waar gaat de wereld dan naar toe? We moeten juist de verantwoordelijkheid hebben om te tonen wat er belangrijk is en zenders hebben die verantwoordelijkheid ook. Je moet mensen verrassen en ze juist laten zien wat nodig is.’
Toekomst van water
René: ‘Hoe zie je nu de toekomst van water?’
Justine: ‘Het is nu dat er iets moet gebeuren en niet pas in de toekomst. Daar denk ik nog niet eens aan. Eerder aan het nu en het verleden en hoe er met water omgegaan is. Dat moet veranderen!’
Het volledige interview van René Mioch met regisseur Justine Chapelle kun je bekijken tijdens de Waterweek uitzending 20 augustus 2023: Water& Movies bij ZiggoTV en ShortsTV.
