Gedenksteen onthuld in Amsterdam voor verzetsman Anton de Kom
24 nov 2022, 21:28 • Amsterdam
ANP
De ambassadeur van Suriname, Rajendre Khargi, heeft in De Nieuwe Kerk in Amsterdam een gedenksteen onthuld voor de in Paramaribo geboren schrijver, activist en verzetsman Anton de Kom. Hij deed dat in het bijzijn van onder anderen de dochter van De Kom, minister Franc Weerwind (Rechtsbescherming) en de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema.
Het boek Wij slaven van Suriname, uit 1934, van De Kom (1898-1945) geldt als een zeer belangrijke aanklacht tegen racisme, uitbuiting en koloniale overheersing. Het verscheen opnieuw in 2020. In de Tweede Wereldoorlog verzette De Kom, vooral voor de Surinamers nu nog steeds een grote held, zich in Nederland tegen de nazi's. Hij stierf in april 1945 in gevangenschap, in concentratiekamp Sandbostel Neuengamme.
Sinds twee jaar maakt De Kom deel uit van de Canon van Nederland, de lijst van de belangrijke gebeurtenissen, personen en voorwerpen uit de geschiedenis. Ook staat er een standbeeld van hem in Amsterdam-Zuidoost.
Volgens Halsema krijgt De Kom met de gedenksteen nu ook de literaire eer "die hem nog ontbrak, maar hem absoluut toekomt". "Had Anton de Kom ooit gedacht dat deze dag zou komen? Dat zijn gedenksteen in dezelfde kerk zou komen te liggen als het praalgraf van Michiel de Ruyter, de Hollandse 'zeeheld' over wie de kleine Anton zoveel had moeten leren op school? Want zo prentte de koloniale overheid de vermeende superioriteit van de Nederlanders bij de Surinamers in."
In zijn werk verzette De Kom zicht tegen het superioriteitsdenken. Volgens de burgemeester laat Suriname een gigantisch geestelijk erfgoed achter. "Dat erfgoed van Anton de Kom kan Amsterdam zich niet toe-eigenen, maar wel hartstochtelijk omarmen. Door hem hier eer te bewijzen, door zijn werk te blijven lezen en vooral door alle vormen van superioriteitsdenken te blijven bestrijden."
Beroemde auteurs als Joost van den Vondel, P.C. Hooft, Hella S. Haasse, Johan Huizinga, Multatuli en Willem Frederik Hermans hebben in De Nieuwe Kerk hun graf of ook zo'n steen.
