Uitermark roept gemeenteambtenaren op 'voorbij regels te denken'

DEN HAAG (ANP) - "Denk voorbij de regel en stel de mens weer centraal" Die oproep deed minister Judith Uitermark (Binnenlandse Zaken) aan gemeenteambtenaren op een congres van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten in Nieuwegein. "Eerst de mens, dan de regel en dan pas de organisatie. En zoek actief naar de ruimte om bij jullie werk steeds het goede te doen."

In Uitermarks oproep klinkt een van de lessen van de toeslagenaffaire door, waarbij overheidsinstanties de regels onnodig streng interpreteerden. De Belastingdienst hanteerde een 'alles-of-niets benadering' en werd daarin gesteund door de Raad van State, kwam uit een parlementaire enquête. Gemeenten speelden volgens het enquêterapport niet of nauwelijks een rol. Wel kwamen gemeenten enkele jaren geleden in opspraak omdat mensen een deel van hun bijstandsuitkering moesten terugbetalen als ze boodschappen van anderen kregen. Dat deden ze omdat het volgens de wet moest, maar volgens het vorige kabinet waren uitzonderingen ook mogelijk.

Uitermark belooft op haar beurt "onevenredig harde effecten van wetten, beleid en regels op mensen" aan te pakken. "En daar heb ik ook uw hulp wel bij nodig", zei ze tegen de gemeenteambtenaren. Eerder op de dag ging het in de Tweede Kamer nog over een fout van de landelijke overheid, waardoor duizenden mensen onder het bestaansminimum zijn gekomen. Omdat de Belastingdienst haar IT-systemen niet direct kan aanpassen, helpen gemeenten de komende jaren om de getroffen huishoudens geld te geven.

"In het eerste kwartaal van dit jaar plaatsten gemeenten meer dan 13.000 vacatures, en dat is een historisch hoog aantal", aldus Uitermark. Ze zei dat de landelijke overheid waar mogelijk helpt om personeel voor gemeenten te vinden. "Maar meer mensen en meer middelen is niet de oplossing. We moeten als overheid ook keuzes maken."