Eén miljoen werkende vrouwen in Nederland zijn in de overgang. Tachtig procent heeft overgangsverschijnselen zoals opvliegers en slecht slapen. Deze week vond Wereld Menopauzedag plaats. Overgangsexpert Saron Petronilia: “De overgang is misschien wel de grootste kans in het leven van een vrouw. Het hoeft geen drama te zijn; het kan juist fantastisch zijn.”
Saron heeft 25 jaar als journalist gewerkt, voordat ze de overstap maakte naar coaching. Ze schrijft nog steeds, maar nu over de overgang. “Ik wist niets van de overgang af. Mijn moeder had het er nooit over en als ik vriendinnen ernaar vroeg, reageerden ze raar. Dan gingen ze een beetje blozen en zeiden “nee hoor, daar zit ik nog niet in, daar ben ik veel te jong voor”. Ik vroeg ook een Aziatische vriendin naar haar ervaring met de overgang en die zei dat Aziatische vrouwen niet in de overgang gaan. Toen dacht ik ‘hier is iets aan de hand’.” Saron bekroop het gevoel dat het onderwerp niet bestond en we er vooral niet over mogen praten. Daar mocht verandering in komen!
“Ik wil laten zien dat het geen afschuwelijke periode is”
Rond haar 46ste krijgt Saron last van overgangssymptomen – of waren het posttraumatische stresssymptomen? Het was een jaar na de dood van haar moeder die in het Amsterdamse verkeer is verongelukt. Overgangssymptomen en posttraumatische stresssymptomen zijn lastig van elkaar te onderscheiden. “Ik had symptomen die ik niet goed kon thuisbrengen, zoals een kort lontje, concentratieproblemen, angstig in het verkeer en vergeetachtigheid. Ik vroeg me af of ik in de overgang was. Die vraag aan mezelf alleen al verbaasde me. Ergens had ik ‘opgepakt’ dat die overgang bestond. Maar wat die inhield? Een compleet raadsel. Het feit dat ik geen kennis had van een vrouwenzaak verbaasde me. Die verbazing, zeg maar gerust fascinatie, was het begin van mijn zoektocht. Ik ben toen gaan rondvragen bij vriendinnen en op internet gaan googelen.”
“De eerste keer dat ik ‘overgang’ googelde, kreeg ik als eerste resultaat de transfers van bekende voetballers. Dit is nu wel anders, maar zo was het wel in die tijd.“ Zeven jaar geleden schreef Saron haar eerste boek over alles wat je moet weten over de overgang. Dit jaar kwam haar boek ‘Alles over werken tijdens de overgang’ uit. Het is een positief boek, waarin de verhalen van succesvolle vrouwen staan die zijn blijven werken en door de overgang zijn gegaan. Ik wil laten zien dat het geen afschuwelijke periode is, maar dat je juist succesvol kunt blijven werken.”
“De overgang is geen ziekte, maar een natuurlijk proces”
Saron is van mening dat er in Nederland nog meer bewustzijn over de overgang mag komen, zowel op de werkvloer als onder huisartsen en gynaecologen. “Een collega coach van mij zat laatst bij de gynaecoloog vanwege haar symptomen. De gynaecologe zei toen “dat voor ons gynaecologen de overgang één groot mysterie is”. Dat vind ik verbijsterend. Veel huisartsen en gynaecologen weten er nog te weinig vanaf. Veel huisartsen sturen vrouwen naar huis die in de overgang zitten. Die gaan vervolgens jaren dubben over wat er met ze aan de hand is.”
Ook op de werkvloer mag er nog veel veranderen, aldus Saron. Onderzoek wijst uit dat 34% van de verzuimcijfers gerelateerd is aan overgangssymptomen. “De overgang is geen ziekte, maar een natuurlijk proces. Er wordt te weinig over gesproken en is er iets aan mogelijke klachten te doen. De werkgever kan de werknemer tegemoet komen. Je kunt samen tot een oplossing komen. Een werkgever kan bijvoorbeeld flexibele werktijden invoeren. Dan hoef je niet te verzuimen, uit het arbeidsproces te vallen of achteruit te solliciteren als vrouw. Dat is zonde van het potentieel.”
Volgens Saron vindt er wel een verschuiving plaats. “Het kwartje begint te vallen. We gaan inzien dat vrouwen geen mannen zijn. Er zijn nog steeds managers die roepen: kunnen die vrouwen nou helemaal niks zelf, maar die houd je. Dat commerciële organisaties mij inhuren om de overgang op de werkvloer bespreekbaar te maken, betekent dat die ruimte maken voor vrouwelijke aspecten.” Wat is het best bewaarde geheim over de overgang volgens Saron? “Het is de meest vruchtbare periode in je leven.”