“Omdat ik geen mondkapje wil dragen, wil niet zeggen dat ik ‘gek’ of ‘wappie’ ben”

Madelief van Ham
Madelief van Ham
Foto: Privé

Al vrij snel had ze door dat er iets gaande is wat niet helemaal klopt. Dat kreeg ze niet alleen van haar ouders mee, maar ook door zelf op onderzoek uit te gaan. Ze is van mening dat te veel mensen moeten lijden als gevolg van de overheidsmaatregelen, maar ze ervaart ook indoctrinatie binnen het onderwijs. Ze heeft regelmatig ruzies en discussies met docenten, wordt belachelijk gemaakt door leeftijdsgenoten en voelt zich inmiddels niet meer thuis op school. In de rubriek Een ander geluid: Madelief van Ham (16).

Ze woont bij haar ouders, dus wat ze aan het begin van de coronacrisis meekreeg, is wat ze thuis hoorde. Haar beide ouders zijn ondernemer, en net als de rest van Nederland was ze eerst wat voorzichtig toen het virus uitbrak. “Mijn moeder las veel in die tijd en stuurde mij regelmatig stukken door. De beperkingen werden steeds groter en daar schrok ik van. Ik dacht al vrij snel: waar slaat dit op? Het voelde alsof mijn vrijheid me werd afgenomen. Cijfers werden niet in een context geplaatst, waardoor alles veel gevaarlijker lijkt dan het is. Covid-19 werd in eerste instantie in dezelfde categorie ziekten geplaatst als Ebola. Dit komt over alsof Covid heel gevaarlijk is, terwijl Covid er zelfs niet eens een beetje bij in de buurt komt. Overigens is dit inmiddels al wel aangepast.”

Al vrij snel wilde ze van zich laten horen. “Ik wilde in verzet komen, als je het zo kan noemen. Ik heb een stuk tekst geschreven over hoe ik me niet meer vrij voelde en dat we op 5 mei vorig jaar in mijn ogen helemaal geen vrijheid hebben gevierd. Ik wilde die tekst op Bevrijdingsdag op Facebook plaatsen, maar ik heb dat uiteindelijk niet gedaan. Ik heb er te lang over nagedacht en wilde nog wat dingetjes aanpassen, waardoor mijn tekstje, na de persconferentie die week, irrelevant werd. Ja, ik vond het ook spannend. Je uitspreken over onpopulaire opinies is altijd eng. Maar ik heb van jongs af aan meegekregen dat ik me niets moet aantrekken van wat mensen van me vinden en ik denk dat dat uiteindelijk wel meehelpt.”

“Ik heb me zo lang alleen gevoeld”

In september vorig jaar ging ze naar een manifestatie van Vrouwen voor Vrijheid, voor Madelief een bijzondere ervaring. “Ik zag toen eindelijk dat ik niet alleen was. Ik heb me zo lang alleen gevoeld. Ik had geen mensen om me heen die hetzelfde dachten als ik, behalve mijn ouders en enkele vrienden van mijn ouders, die ook kritisch zijn op het beleid. Ik kon het er nooit met iemand van mijn leeftijd over hebben. Ik heb die dag continu gehuild, omdat ik zo blij was om te zien dat ik niet alleen ben. Bij die manifestatie waren er ook een paar jongeren aanwezig. Het waren er toen alleen nog niet zoveel.”

Stapje voor stapje durfde Madelief zich uit te spreken op Instagram, met als gevolg dat ze veel haat over zich heen kreeg. “Ik heb toen Isa Kriens een berichtje gestuurd, om te vragen hoe zij hiermee omgaat. Zij vroeg mij of ik het fijn zou vinden als ze mijn account zou delen, zodat ik wat steun zou krijgen van haar volgers. Binnen een week kreeg ik meer dan honderd lieve berichtjes. Zo kwam ik in contact met Robert en Senne, die los van elkaar het plan hadden om via een Instagram account zaadjes te planten bij jongeren die twijfelen en ze van informatie te voorzien. Ik stelde voor om dit met z’n drietjes te doen. We hebben nu een Instagram account Jongeren voor Vrijheid en hebben laatst de duizend volgers aangetikt. We maken korte podcasts en plaatsen inspirerende quotes en teksten.”

“Ik kreeg veel nare reacties”

Sinds het starten van dit Instagram account ontmoet ze meer mensen van haar leeftijd die op hetzelfde spoor zitten. “Op school heb ik één vriendin die hetzelfde denkt als ik. Door de rest word ik belachelijk gemaakt. Ik word op Instagram veel uitgescholden en daarom ben ik op mijn eigen account wat stiller geworden. Ik kreeg veel nare reacties, zoals dat ik gestoord ben en dat ik mijn bek moet houden. Ik heb zelfs berichten gekregen van schoolgenoten waarin staat dat ze me in elkaar zouden komen slaan, als er bij ons op school een besmetting zou komen. Ze vonden dat dat dan mijn schuld zou zijn. Gelukkig is dat nooit gebeurd.” Madelief vindt de maatregelen buiten proportioneel ten opzichte van de impact van het virus en is van mening dat mondkapjes niet werken. “Sommige posts heb ik van Instagram af gehaald. Mijn eerste video ging over #ikdoenietmeermee. Ik vond die hashtag wat ongelukkig gekozen, maar ik stond wel achter de boodschap. Inmiddels weet ik: dit soort berichten plaatsen werkt voor mij niet. Ik ben singer songwriter en zingen is mijn manier om te vertellen hoe ik over iets denk. Ik zet nu mijn liedjes online.”

Een van haar liedjes heet ‘Nederland, ik maak me zorgen’. “Ik vertel dat ik me opgesloten voel, dat ik veel vragen heb die niet beantwoord worden en dat ik niet wil leven in een wereld waarin kinderen bang zijn voor elkaar en waarin mensen niet hun lach kunnen laten zien. Een ander nummer wat ik heb opgenomen gaat over verbinding. Ik merk dat mensen boos op elkaar worden, zonder naar elkaar te luisteren. Daar maak ik me zorgen over. Waarom gaan we niet met elkaar in gesprek? We willen uiteindelijk allemaal hetzelfde: onze vrijheid terug. De een denkt dat dit kan door te vaccineren, de ander door te protesteren. Maar uiteindelijk willen we hetzelfde. Ik wil terug naar hoe het was, dus dat we weer na negen uur de straat op mogen en dat alles weer opengaat.”

Niet meer welkom voelen

Ze wil niet naar alles terug zoals het was. “Het systeem zoals het nu is en was, zoals de eerste en de tweede kamer, daar moet veel meer transparantie in komen. Het gaat niet democratisch en er wordt veel gesjoemeld. Dit klopt niet. Er is meer eerlijkheid en transparantie naar de burger nodig. Ook binnen het onderwijssysteem zie ik dat er indoctrinatie gaande is. Zo worden Wilders, Baudet en Trump altijd in een kwaad daglicht gezet. Waarom is dat zo? Een docent heeft een video gedeeld van Duncan en Laura, waarin ze helemaal voor paal worden gezet. Ik ken ze, en ik vind het erg dat een docent dit doorstuurt, hiermee zeggende dat Duncan en Laura en de mensen die het met hen eens zijn gestoord zijn. Ik heb hem hierop aangesproken. Een andere docent heeft gezegd dat sommige mensen, en hij doelde op complotdenkers, van hun stemrecht ontheven moeten worden en gesteriliseerd moeten worden. Hiermee zet je mensen voor paal. Ik ben naar hem toe gegaan en heb gezegd dat ik dit te ver vind gaan. Hij heeft zijn excuses aangeboden. Door dit soort uitingen en door de opmerkingen van leerlingen voel ik me niet meer welkom.”

Wat ze ook raar vind, is dat kinderen automatisch vast zitten in het onderwijssysteem als ouders hun kind inschrijven voor een school. “Je kan ze daar niet meer uithalen. Ik wil eigenlijk graag home schooling gaan doen, maar dat kan niet meer, want ik sta al vast in het systeem. Ik begrijp dat kinderen naar school moeten om te voorkomen dat kinderen moeten werken van ouders zoals vroeger, maar dat je er niet meer uit kan stappen als je aantoonbaar een alternatieve vorm van school gaat doen, dat klopt niet. Volgens de leerplichtambtenaar moet ik ingeschreven staan bij een fysieke school. We hebben nu wel afspraken gemaakt dat ik thuis mag blijven en online les krijg de rest van het jaar. Maar ik vind het raar dat ik niet zelf mag bepalen op wat voor manier ik les krijg.”

“Het voelt als een onderdrukking”

Ze krijgt te horen dat ze een complotdenker is, sarcastisch, een freedom fighter en dat ze haar mondkapje op moet zetten. “Nee, ik draag die niet in school. Ik vind dat nergens op slaan. Ik heb er last van dat ik mensen niet kan zien, niet kan zien lachen. Het voelt als een onderdrukking. Daarbij werken ze niet. Ik draag ze wel op mijn werk als caissière in de supermarkt, maar dat voelt toch anders dan binnen school. Ik ben hoe dan ook tegen mondkapjes, in beide situaties. Maar school is iets waar ik verplicht naartoe moet, als ik niet ga moet ik nakomen, krijg ik docenten op mijn dak en gaan ze mijn ouders mailen. Als ze daar mondkapjes verplicht stellen en ik ben het er niet mee eens kan ik niet zeggen ‘Ik kom niet, want ik ben het er niet mee eens’. Ik moet komen, dus als ik dan kom kies ik zelf wel of ik zo’n kapje opzet of niet. Mijn werk daarentegen is vrijwillig. Ik kan er ook voor kiezen om geen mondkapje op te zetten, maar dan word ik simpelweg ontslagen. Het is daar dus aan mij de keuze: draag een mondkapje of verlies je werk. En ik kan het me niet veroorloven om mijn werk nu te verliezen.”

Nu ze weet dat ze niet meer naar school hoeft en lieve mensen om zich heen heeft, zit Madelief beter in haar vel. Om haar heen ziet ze wel veel leeftijdsgenoten die het niet meer zien zitten. “De motivatie is weg. Jongeren kunnen het niet meer opbrengen om zich bijvoorbeeld leuk aan te kleden. Ze blijven het liefst de hele dag in bed liggen. Er is geen doel en de motivatie om huiswerk te maken is bij steeds meer mensen weg. Dat snap ik wel, het kost mij ook veel moeite.”

Het feit dat ze naar manifestaties gaat, met mensen knuffelt, tegen het corona vaccin is en geen mondkapje wil dragen, wil niet zeggen dat ze ‘gek’ of ‘wappie’ is. “Het zijn vooral mensen die mij nog nooit gesproken hebben, die nare reacties hebben. Als ik met mensen in gesprek ga en uitleg hoe ik erover denk, is er vaak al meer begrip voor.” Wat is er volgens haar nodig? “Met mensen in gesprek blijven en liefde verspreiden en ik denk dat we misschien wel weer terug moeten naar kleine communities, zoals vroeger. Dat lijkt mij een deel van de oplossing.” Ook denkt ze dat hoe meer mensen inzien dat het nu te ver gaat, hoe sneller het beter zal worden. “Het volk is de 99 procent en tegen een heel volk kan een klein aantal mensen in een regering niets beginnen. Ik zie wel dat er steeds meer mensen zeggen dat het niet klopt, dat vind ik positief. Het afgelopen jaar heeft mij in ieder geval veel gebracht. Ik heb veel mooie vriendschappen opgebouwd, ik heb meer diepgaande gesprekken met mensen en ik sta meer in verbinding met mezelf. Ik was voor de coronacrisis niet zo bezig met wat er gaande is in de wereld en dit jaar heeft me een enorme ontwikkeling gebracht.”