Plensbuien helpen slecht tegen droogte

Stevige regen- en onweersbuien trokken gisteren over het westen, noorden en midden van het land. Goed nieuws zou je zeggen, maar dat valt in de praktijk tegen.

Lokaal ontstond er wateroverlast en de droogte is er niet mee verholpen. Wel biedt het verlichting van de droogte. In het oosten en zuidoosten viel dermate weinig regen dat van verlichting geen sprake is. Gemiddeld over het land kunnen we deze week van stagnatie spreken in de huidige droogte-situatie.

Tijdens zomerse buien kan in korte tijd behoorlijk wat regenwater uit de lucht vallen. Soms is meer dan 30 millimeter mogelijk binnen een uur tijd en in extreme gevallen kan zelfs 100 mm naar beneden komen! Een tuin van tien vierkante meter krijgt in deze gevallen 300 liter water of zelfs 1000 mm te verwerken. 300 liter water is evenveel water als er wegstroomt wanneer iemand een uur lang onder de douche staat.

De snelheid en het geweld waarmee dit water soms uit de lucht komt, kan niet worden bijgehouden door het water wat de bodem in sijpelt. Het water begint op te hopen en stroomt daarna onder invloed van de zwaartekracht naar het laagste punt in het landschap. Uiteindelijk belandt het water dan in een sloot of in de riolering. In een tuin met veel tegels of in stedelijke gebieden stroomt het water nog moeizamer weg in de grond en ontstaat eerder wateroverlast.

In een situatie van extreme droogte, zoals nu, lijkt het voor de hand te liggen dat de uitgedroogde bodem extra veel vocht kan opnemen. Dit is echter niet het geval. Wanneer op een droge bodem een plensbui valt slaat de grond dicht. De bovenste centimeters van de bodem worden dan wel nat, maar het water dringt niet of nauwelijks dieper door de grond in.

Wat dat betreft is na een periode van droogte een dagje met langdurige lichte regen of motregen beter. De grond kan dan langzaam nat en zacht worden, waarna het weer gemakkelijker regen opneemt. Bovendien krijgt de regen dan veel meer de tijd om rustig de bodem in te zakken. Het beste is als het na zo'n eerste regen dag dan nog een tijd nat blijft, zodat het vocht steeds dieper de bodem in kan zakken.