Het afgelopen weekeinde stonden bij selectiewedstrijden dressuur in Tolbert drie kinderen van de legendarische hengst Totilas op het podium. Twee bereden door Edward Gal, een door Marlies van Baalen. Mogelijk gaan de nazaten van het grensverleggende dier de komende jaren medailles veroveren op de grote kampioenschappen. “Dat zou zomaar kunnen”, zegt Ralph Van Venrooij, hoofd fokkerijzaken bij het Nederlandse stamboek KWPN.
Het KWPN (Koninklijk Warmbloed Paardenstamboek Nederland), de Nederlandse fokkerij-organisatie voor spring- en dressuurpaarden, tuigpaarden en Gelderse paarden, speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van toptalent. Van Venrooij: “Het gaat in de fokkerij bij het uitkiezen van hengst en merrie om de juiste combinatie. Zijn de juiste genen aanwezig? Een paard moet functioneel en goed gebouwd zijn. Talent speelt een voorname rol. Maar de instelling, de bereidheid om te werken voor de ruiter is doorslaggevend.”
Dat laatste ziet Van Venrooij bij de ‘jonge Totilassen’ terug. De wil om er iets van te maken. “Dat leidt misschien niet direct tot indrukwekkende prestaties. De kwaliteit zie je vaak pas op latere leeftijd terug. Niet al als veulen. Als jong paard was Totilas ook niet zo opvallend. De opleiding die Totilas kreeg was de juiste en alleen dan komen de exceptionele kwaliteiten van een paard onder een topruiter in de ring tot uiting.”
Gal, vorig jaar Nederlands kampioen met de afstammeling Toto Jr, was de ruiter die Totilas naar grote successen leidde. Europees kampioen in Windsor, wereldtitels in Kentucky. De verkoop van Totilas voorkwam het voor de hand liggende olympisch succes. Zonder Gal leverde het paard nooit meer opzienbarende prestaties. Totilas overleed eind vorig jaar.
Bekend zijn de verhalen van mensen die de tranen de vrije loop lieten bij het zien van de combinatie. Het paard leek bijkans op te stijgen en Gal heette de enige ruiter te zijn die het talent in goede banen kon leiden. “Het was een ideale match”, zegt Van Venrooij. “Al denk ik niet zo dat het is dat Edward de enige is die zoiets kan. Maar hij behoort wel tot de beste van de wereld.”
Een paard dat kippenvel veroorzaakt, aldus Van Venrooij over Totilas. “Twee jaar geleden liep Totilas bij een KWPN-hengstenkeuring in Den Bosch met enkele van zijn zonen. Dan zie je dat hij nog steeds heel veel emotie oproept bij de mensen. Dat was geweldig. Of zijn kinderen beter worden? Laten we niet vergeten dat Totilas exceptioneel was. Maar een groot aantal van zijn nazaten is absoluut zeer bovengemiddeld getalenteerd. En inmiddels hebben wij ook al vijf zonen en zeven kleinzonen kunnen goedkeuren als dekhengst.”
Er zijn ingewijden die denken dat er momenteel al 1500 kinderen van Totilas rondlopen, die inmiddels ook al nakomelingen hebben voortgebracht. Van Venrooij durft geen aantallen te noemen, maar bij het KWPN zijn er 400 nakomelingen geregistreerd. En er zullen er zeer waarschijnlijk nog de nodige volgen. Sperma van de hengst is ingevroren.
Een ‘kleine’ Totilas straks op het podium in Tokio? Van Venrooij: “Daar is zeker een kans op. Al zullen andere paarden zich ook doorontwikkelen. Het blijft een momentopname, succes is ook afhankelijk van hoe goed je concurrent op dat moment is. Maar het is mogelijk. En Parijs 2024 wordt dan de volgende stap.”