In grote delen van regio Utrecht ging maandagochtend 16 augustus onbedoeld het luchtalarm af. Dit werd veroorzaakt door een fout tijdens het testen van een alarmpaal. Door de fout werd ondertussen wel duidelijk dat het luchtalarm weinig effect heeft.
Testen luchtalarm
Het luchtalarm wordt elke eerste maandag van de maand om 12 uur getest. Als het luchtalarm afgaat op een ander moment is er iets ernstigs aan de hand. Veel mensen reageerden dan ook meteen op sociale media toen het luchtalarm rond 11.00 uur afging – een uur én drie weken te vroeg.
Maar de massale paniek bleef uit. Ramen en deuren gingen niet dicht, op regionale zenders was niets te horen, op internet niets te vinden. Op sociale media was er een hoop onrust, maar er waren ook al meteen behoorlijk wat sceptici.
In Stichtse Vecht, waar onze eigen verslaggever was op dat moment, liep iedereen rustig door. De glazenwasser werkte ongestoord verder en zette op zijn gemak een ladder tegen een muur. Ondertussen schreef iemand geïrriteerd in de buurtapp: “Volgens mij is er iemand niet helemaal bij de tijd.”
Verklaring Veiligheidsregio Utrecht
Om 11.11 uur kwam er een bericht van Veiligheidsregio Utrecht. Op Twitter schreven zij: “In grote delen van de regio is zojuist het #luchtalarm afgegaan. Hier was geen reden voor. U hoeft hier geen gehoor aan te geven. We onderzoeken op dit moment hoe dit heeft kunnen gebeuren.” Een kwartier later schreven ze dat tijdens het testen van de WAS-palen per ongeluk alle palen in de regio waren afgegaan.
Wat te doen bij een luchtalarm
Als het luchtalarm afgaat wordt van iedereen verwacht dat ze naar binnen gaan. Burgers moeten ramen en deuren sluiten en naar de regionale radiozender luisteren. Informatie kan ook gevonden worden via internet, aldus de Rijksoverheid. Eventueel kan de overheid er ook voor kiezen burgers te waarschuwen via geluidswagens.
Verouderd alarmeringssysteem
Een vals alarm helpt natuurlijk niet om dit systeem effectief te houden, maar er gaan al langer stemmen op om dit systeem te vervangen. Met de techniek van nu zijn er veel andere waarschuwingssystemen te verzinnen die effectiever, goedkoper en sneller werken.
Bovendien werkt een alarmeringssysteem dat al een leven lang te horen is, op een gegeven moment niet meer heel alarmerend. Dat betoogde ook een massapsycholoog al in het AD. Omdat het systeem al 60 of 70 jaar lang, jaar in, jaar uit maandelijks getest wordt, heeft het geluid geen enkel psychologisch effect meer. En loopt dus iedereen door.