Wanneer mensen hun huizen onvrijwillig moeten verlaten, is dat vrijwel altijd een pijnlijke gewaarwording. In de Colombiaanse regio Buenaventura heeft de groei van de haven een grote impact op de leefomgeving van de lokale bevolking. Filmmaker Eugenio Gómez Borrero deed zes jaar lang onderzoek naar de oorzaken en gevolgen van de uitdagingen waar de mensen daar dagelijks mee te maken krijgen. Met zijn kennis maakte hij in 2018 de film Maria from the Mangroves. Deze week kun je de film op het UNWomen kanaal van ShortsTV bekijken.
Het verhaal
De hoofdpersonage Maria brengt een groot deel van haar leven door in de mangroves, waar ze door de modder heen op zoek is naar schelpen om te eten en herinnerd wordt aan vervlogen tijden. Gedurende de eb en vloed, wordt ze vergezeld door het gezang van haar overleden vrienden die nog steeds ronddwalen en samen met haar schelpen zoeken. De mangrove was ooit het middelpunt van het leven van de community, maar inmiddels is deze plek veranderd tot een kerkhof voor diegenen die weigeren hun land te verlaten.
Kijker ervaart de mangrove
In Maria from the Mangroves wordt het heden en het verleden met elkaar afgewisseld. De kijker ziet de mangrove door de ogen van Maria heen, als jong meisje én als oudere vrouw. De verschillende tinten bruin versterken de aanwezigheid van de modder en brengen het landschap op creatieve wijze tot leven. Ook de trage shots over het water, door de mangroves heen en tussen de modder door dragen bij aan het ervaren van de plek. In 19 minuten wordt een wereld laten zien die voor veel kijkers onbekend is.
Herinnering en thuisland
In een interview met het Franse Clermont Short Film Festival vertelt de Colombiaanse filmmaker Eugenio Gómez Borrero dat de film voornamelijk over herinneringen en het concept van thuisland gaat. ‘‘Ik werk al zes jaar in de regio van de Buenaventura haven en ken de community daar goed. Ik weet welke problemen precies spelen en het is niet eenvoudig op te lossen. Het gaat immers over de relocatie van mensen, maar in feite is dat een excuus om ze daar weg te krijgen wat voordelig is voor de haven.’’
Inspiratie
Borrero’s inspiratie komt van verschillende plekken. ‘‘Ik ben gek op Tarkovsky’s film Stalker. De manier waarop ik de mangroves laat zien is geïnspireerd op de zone in die film. Daarnaast was ik ook geïnspireerd door de relatie tussen een oudere man en een jong meisje en de cultuur die op korte termijn overvloed zal worden door het water. Zes jaar geleden begon ik met het doen van onderzoek naar dit onderwerp, waarna ik tot de conclusie kwam dat de noodzaak tot relocatie van deze mensen wordt versterkt door de uitbreiding van de haven. Mensen hebben haast geen andere keus meer dan hun huizen te verlaten.’’