Mentale gezondheid na de zwangerschap wordt beter in beeld gebracht

Ruim één op de tien vrouwen ervaart na de zwangerschap mentale klachten en voelt zich bijvoorbeeld vaak ongelukkig, zenuwachtig of somber. Dit blijkt uit de nieuwe resultaten van de landelijke Monitor Middelengebruik en Zwangerschap van het Trimbos-instituut. Deze resultaten zijn een eerste stap naar het beter in beeld krijgen van mentale gezondheid rondom de zwangerschap.

De landelijke monitor geeft een globaal beeld van de mentale gezondheid van zwangere vrouwen. Uit de monitor blijkt dat sommige zwangere of net bevallen vrouwen extra kwetsbaar zijn, bijvoorbeeld vrouwen die zonder partner wonen of ongepland zwanger zijn geraakt. Deze vrouwen hebben relatief vaak mentale klachten na de bevalling.

"Deze nieuwe cijfers geven een eerste landelijk beeld en laten zien dat 11% van de vrouwen ná de zwangerschap mentale klachten ervaart. Het blijkt dus om een flinke groep vrouwen te gaan. Bovendien hebben deze mentale klachten waarschijnlijk niet alleen invloed op de vrouwen zelf, maar óók op hun kind. Voor professionals is het belangrijk om aandacht te hebben voor de mentale gezondheid, met name bij vrouwen met een extra kwetsbaarheid. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van de nieuwe toolkit Preventie van postpartum depressie . ", aldus projectleider Marlous Tuithof

De Monitor Middelengebruik en Zwangerschap richt zich met name op het gebruik van tabak, alcohol en drugs van vrouwen en partners vóór, tijdens en na de zwangerschap. Mentale gezondheid is in 2021 slechts met een hele korte vragenlijst bekeken.

Marloes Tuithof: “Het is belangrijk op te merken dat deze cijfers slechts een globaal beeld geven. De cijfers zijn vergelijkbaar met bevindingen uit buitenlands onderzoek, maar veel is nog onduidelijk. Zo weten we niet precies om wat voor mentale klachten het gaat, hoe lang deze klachten optreden en of vrouwen hiervoor hulp ontvangen. Daar is verder onderzoek voor nodig.”

Goede landelijke cijfers over mentale gezondheid rondom de zwangerschap zijn ook belangrijk voor het monitoren van doelen van het Meerjarenprogramma Depressiepreventie . Aanstaande en pas bevallen moeders zijn daarin aangewezen als hoog-risicogroep. In 2023 wordt daarom door het Trimbos-instituut met financiering van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport een nieuwe landelijke monitor opgezet: de Monitor Mentale Gezondheid en Zwangerschap.

Deze studie gaat dieper in op de mentale gezondheid van vrouwen na de zwangerschap. Resultaten van deze nieuwe monitor worden verwacht in 2024. Met behulp van deze resultaten krijgen we beter zicht op de ernst en duur van de klachten en of de vrouwen hiervoor hulp ontvangen.

Bron: Trimbos Instituut