Productiesector zet in op gantry systemen: 'Traditionele robots schieten tekort bij grote werkstukken’

Steeds meer productiebedrijven kiezen voor gantry- of portaalsystemen in plaats van klassieke industriële robots. De reden? Standaard robotarmen komen hands tekort bij het verplaatsen van grote en zware werkstukken door productieruimtes. Vooral in sectoren als betonproductie, staalverwerking en machinebouw neemt de vraag naar dit type handling systemen flink toe. "Een robot op een sokkel heeft simpelweg een beperkt bereik," legt een branchekenner uit. "Voor volumineuze producten die door een complete hal moeten, is dat onwerkbaar." Waar bedrijven vroeger compromissen sloten of meerdere robots inzetten, kiezen ze nu voor één geïntegreerd systeem dat het hele werkgebied overspant. Een verschuiving die de industriële automatisering op een nieuw niveau tilt.

De beperkingen van standaard industriële robots

De producten worden groter, de productieprocessen complexer. Betonplaten van meerdere meters breed, staalplaten die door voorbehandelingslijnen moeten, grote freesonderdelen voor de machinebouw. Een standaard 6-assige robot kan dat fysiek niet aan. Het bereik is te beperkt. En hier komt het pijnpunt: hoe groter het bereik dat u nodig heeft, hoe zwaarder de robot moet zijn. Voor een licht maar groot product betaalt u dan voor payload-capaciteit die u helemaal niet gebruikt. Een financiële overkill. Daarnaast ontstaan er altijd dode hoeken, zones die de robot vanuit zijn vaste positie niet kan bereiken. Meerdere robots inzetten? Dat kost kostbare vloerruimte en drijft de investering verder op. Voor bedrijven die hun complete productieproces willen automatiseren, is dat geen haalbare route meer.

XYZ handling systemen als oplossing

De oplossing komt van boven. Een XYZ handling systeem, ook wel gantry of portaalsysteem genoemd, hangt boven het productieproces in plaats van op de vloer te staan. Het principe is eenvoudig: lineaire beweging over drie assen. X voor links-rechts, Y voor voor-achter, Z voor op-neer. Geen beperkingen in overspanning. Geen compromissen in bereik. De kracht zit in de flexibiliteit. Een gantry schaalt mee met uw behoeften. Van een compacte opstelling tot een installatie die een volledige productiehal overspant. Denk aan bovenloopkranen voor zwaar materiaal, geautomatiseerde pick-and-place systemen, of het positioneren van grote CNC-bewerkingen. Omdat het systeem cartesiaans beweegt, in rechte lijnen, is de positionering extreem nauwkeurig en voorspelbaar. Bedrijven stappen over omdat de business case klopt. Efficiënter gebruik van halruimte. Hogere doorvoersnelheid. En een systeem dat meeschaalt als de productie groeit. Dat maakt het aantrekkelijk voor zowel nieuwbouw als bestaande faciliteiten.

De rol in bredere industriële automatisering

De groei van XYZ handling systemen past in een bredere beweging. Industriële automatisering staat niet meer stil bij losse robotcellen, maar kijkt naar complete productieketens. Industry 4.0 en smart factories vragen om systemen die naadloos integreren met bestaande processen. Gantry systemen spelen daar perfect op in. Ze zijn programmeerbaar, schaalbaar en kunnen gekoppeld worden aan ERP-systemen en sensortechnologie. De verwachting is dat handling systemen steeds slimmer worden. Denk aan zelfoptimaliserende routes, voorspellend onderhoud en real-time aanpassingen op basis van productiedata. De productiehal wordt een ecosysteem waarin alle componenten met elkaar communiceren.

Gantry systemen in jouw productieproces

De komende jaren zal de vraag naar flexibele handling oplossingen alleen maar toenemen. Bedrijven die nu investeren in systemen die meegroeien met hun productie, leggen de basis voor toekomstige groei. Voor productiebedrijven die voor de keuze staan tussen traditionele robots en alternatieve systemen, is het advies helder: kijk verder dan standaardoplossingen. Analyseer uw specifieke proces, reken door wat u werkelijk nodig heeft, en kies een systeem dat past bij uw ambities. Specialisten zoals JBS Tech helpen bedrijven bij het engineeren van maatwerk handling systemen die precies aansluiten op hun productie-uitdagingen. De technologie is er. Het is aan de sector zelf om de stap te zetten.