De organisaties Takecarebnb en NLvoorelkaar gaan helpen bij het coördineren van duizenden gastgezinnen die de komende tijd hun huis openstellen voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. Dat is woensdag bekendgemaakt door het Rode Kruis, VluchtelingenWerk Nederland en het Leger des Heils, die de particuliere opvang op verzoek van het ministerie van Justitie en Veiligheid in goede banen moeten leiden.
De bedoeling is dat vluchtelingen zich bij de gemeente kunnen aanmelden voor particuliere opvang, waarna vrijwilligersorganisatie NLvoorelkaar deze hulpvragen “uitzet” op haar platformen. Takecarebnb, een organisatie die sinds 2015 vluchtelingen koppelt aan Nederlandse gastgezinnen, zal zorgen voor de screening van de gastgezinnen. “Bij die screening moet worden gedacht aan vragen als: heb je voldoende eigen ruimte? Geef je de mensen een sleutel? Hoe ga je om met psychosociale vragen?”, aldus het Rode Kruis in een persbericht. Vervolgens matcht de veiligheidsregio de gezinnen en de vluchtelingen.
Het Leger des Heils en het Rode Kruis zullen direct in contact staan met de vluchtelingen en de gastgezinnen. En op het spreekuur van VluchtelingenWerk Nederland kunnen Oekraïners, maar ook Nederlanders, terecht voor juridisch advies over een asielprocedure of praktische vragen over bijvoorbeeld het zoeken naar werk. De veiligheidsregio is verantwoordelijk voor de veiligheid bij het gastgezin in huis.
Mensen die Oekraïne ontvluchten zijn geen asielzoekers maar vluchtelingen die visumvrij in Nederland mogen zijn gedurende negentig dagen. Voor Oekraïners die langer in de EU willen verblijven, komt een speciale Europese regeling. Dit betekent dat zij geen asielprocedures hoeven te doorlopen en niet in asielzoekerscentra worden opgevangen. Naast opvang door 25 veiligheidsregio’s kan er sprake zijn van huisvesting door particulieren. Inzet van de hulporganisaties is om dit “veilig en volgens humanitaire standaarden te doen”.
Adressen van vele duizenden potentiële gastgezinnen worden door burgerinitiatief Onderdak Oekraïne donderdag overgedragen aan de hulporganisaties. Op dit moment vangen al duizenden Nederlanders mensen uit Oekraïne op. Andere initiatieven, zoals Room for Ukraine, zijn vooralsnog van plan de plaatsing en screening zelf op zich te nemen.
Omdat Oekraïners vrij mogen reizen in Nederland hoeven zij zich niet per se aan te melden als ze bij een particulier willen verblijven, zegt een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Maar het is wel handig om te doen, aldus de woordvoerder, omdat ze dan begeleiding krijgen en toegang tot voorzieningen.