Vereniging: hoge werkdruk Statenleden door te weinig tijd en geld

Weinig tijd en weinig geld: volksvertegenwoordigers in de Provinciale Staten hebben moeite hun taken goed uit te voeren, ziet de vereniging voor Statenleden Statenlidnu. Dat is kwalijk, vindt de vereniging, omdat provincies over steeds complexere zaken moeten beslissen, zoals het verlagen van de stikstofuitstoot. Statenlidnu wil landelijke afspraken over de ondersteuning van Statenfracties.

Statenleden vormen het 'parlement' van een provincie. Zij moeten het beleid vaststellen en controleren of de gedeputeerden, de 'ministers' dat beleid goed uitvoeren. Maar waar gedeputeerden voltijds werken en ondersteund worden door ambtenaren, doen Statenleden het werk naast hun eigen baan. Het bedrag voor ondersteuning is daarnaast in veel provincies zo laag, dat fracties slechts voor een paar uur per week iemand kunnen inhuren, legt voorzitter van Statenlidnu Harold van de Velde uit.

"Dat is net genoeg om notulen van fractievergaderingen te maken en een Statenvergadering bij te wonen, maar dat is het." Dat terwijl Statenleden een mening moeten vormen over ingewikkelde onderwerpen, zoals stikstof of de energietransitie. Het zelf uitpluizen van die thema's kost veel tijd.

In een rapport in opdracht van het ministerie van Binnenlandse Zaken van november staat dat de ondersteuning die Statenfracties krijgen op dit moment onvoldoende is. Ook blijkt volgens de onderzoekers dat fracties worstelen met hun administratieve taken, omdat ze werkgever zijn voor hun ondersteunende medewerkers.

Dit alles leidt tot een hoge werkdruk, zegt Van de Velde, zelf SGP-Statenlid in Zeeland. Elke periode haakt zo'n 60 procent van de Statenleden weer af. "Het collectief geheugen is dus klein. Je kunt je afvragen of Statenleden op deze manier wel in staat zijn om gedeputeerden goede vragen te stellen en richting te geven aan beleid."

Provincies betalen de vergoedingen zelf en Provinciale Staten gaan over het bedrag. Dat maakt dat het onderwerp snel politiek wordt, ziet Van de Velde. "Een populist zal zeggen: we moeten het geld niet uitgeven aan onszelf, maar aan inwoners." Toch is betere ondersteuning volgens hem ook goed voor burgers. "Van een volksvertegenwoordiger hoop je dat die voor jouw belang opkomt. Maar dan moet dat wel goed kunnen."

In Zuid-Holland en Friesland zijn de vergoedingen hoger dan elders. En dat terwijl het werk overal ongeveer hetzelfde is. Van de Velde hoopt dat het Rijk komt met een landelijke richtlijn, zodat het snel overal beter geregeld is.