Rutte ontraadt Netanyahu groot grondoffensief in Rafah

Israël moet geen groot grondoffensief beginnen in Rafah in het zuiden van de Gazastrook. Die boodschap heeft demissionair premier Mark Rutte maandag in Jeruzalem overgebracht aan zijn Israëlische ambtgenoot Benjamin Netanyahu. "Ik heb gezegd: don't do it", laat Rutte in een telefoongesprek aan het ANP weten.

In Rafah verblijven tussen de 1,2 en 1,6 miljoen Palestijnen. Een grootschalig militair optreden daar tegen de radicale beweging Hamas zal volgens Rutte leiden tot een "humanitaire catastrofe". Eerder dit weekeinde gaf ook minister Hanke Bruins Slot (Buitenlandse Zaken) al aan dat een aanval op de stad "niet te rechtvaardigen" is.

Internationaal groeit de kritiek op het Israëlische voornemen. EU-buitenlandcoördinator Josep Borrell zinspeelde op een einde aan wapenverkopen aan Israël om het aantal burgerslachtoffers in Gaza te beperken. Rutte zegt het hier niet mee eens te zijn. Israël heeft recht op wapens, aldus de premier. Netanyahu zegt nog steeds dat het offensief in Rafah doorgaat.

Tijdens de ontmoeting met Netanyahu is ook "heel kort" de gerechtelijke uitspraak aan de orde gekomen dat Nederland geen onderdelen voor de F-35 meer mag doorleveren aan Israël om het risico op schending van het humanitair oorlogsrecht in Gaza door Israëlische F-35's. "Ze weten dat we het gaan uitvoeren, maar ook in cassatie gaan", zegt Rutte.

Het kabinet wilde doorgaan met de leveranties van de Amerikaanse onderdelen aan Israël. Dit gaat volgens Rutte over "de fundamentele vraag waar het primaat van de buitenlandse politiek ligt". Dat ligt volgens het kabinet bij de Staat en daar heeft het gerechtshof onvoldoende rekening mee gehouden. Daarom neemt het kabinet de stap naar de Hoge Raad.

Hij zegt verder bij de Israëlische regeringsleider te hebben aangedrongen op het drastisch verlagen van het geweldsniveau. Er vallen veel te veel burgerslachtoffers. Ook pleitte Rutte voor veel meer hulp voor Gaza en moeten die goederen veel makkelijker verspreid kunnen worden.

In Ramallah sprak Rutte nog met de Palestijnse premier Mohammad Shtayyeh. Tijdens de ontmoeting kwam onder meer het geweld van extremistische Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever aan de orde. Verder spraken ze over de tweestatenoplossing en het belang van vrijlating van gijzelaars door Hamas.

Dinsdag reist Rutte door naar Saudi-Arabië waar hij onder meer een ontmoeting zal hebben met kroonprins Mohammed Bin Salman. In Riyad komt ook de oorlog tussen Israël en Hamas aan de orde en het voorkomen van een regionale escalatie. Ook spreken ze over de bilaterale relatie en over de groene transitie.