"Alleen rekenen en schrijven is niet voldoende om gelukkig te worden"

Van huis uit is Kim Oostendorp mindfulness based cognitive therapeut. Na jaren werken in de kinder- en jeugdpsychiatrie liep ze zelf ook vast. Kim kreeg angstklachten en ontdekte mindfulness, waardoor ze erachter kwam dat ze veel spanning vasthield. Vanuit haar praktijk Mindtrainers ondersteunt ze mensen die vastlopen en heeft ze het lesprogramma Dierenvriendjes ontwikkeld, waardoor kinderen zich bewust worden van hun gedrag, gedachtes en gevoelens.

Vanuit haar werkervaring met kinderen en het toepassen van mindfulness in haar leven ontstond het idee voor een eigen praktijk. “We geven coaching, therapie en trainingen en richten ons op mensen met burn-out klachten, stress, angst, trauma eigenlijk alle mentale klachten. We gaan aan de slag met de patronen die deze klachten veroorzaken en doorbreken deze. Ik werk samen met andere coaches en trainers. We worden niet vergoed, dus geen wachtlijsten en we zien mensen die ook echt willen veranderen. We geloven in de kracht van mensen zelf en het belang van zelf aan de slag gaan.”

Persoonlijke en mentale ontwikkeling van kinderen

Tijdens de tien jaar dat ze bij de Bascule in Amsterdam werkte, waar kinderen met psychische problemen komen, observeerde Kim dat het vaak over het gedrag gaat. “En dus niet over wat kinderen denken en voelen. Ik wil kinderen iets meegeven, waardoor ze zichzelf leren kennen. Alleen rekenen en schrijven is niet voldoende om gelukkig te worden. Ik was zelf een gevoelig kind, maar er was vroeger weinig ruimte voor wat ik voelde. Ik heb dus ook mijn eigen proces gebruikt om dierenvriendjes te ontwikkelen.” De dierenvriendjes is een lesprogramma, gebaseerd op het communicatiemiddel Roos van Leary, dat gebruikt kan worden door leerkrachten en beroepsopvoeders om taal te geven aan de persoonlijke en mentale ontwikkeling van kinderen.

Het programma bestaat uit negen dieren, zoals Yasmijn het Konijn en Sarah de Kat, die allemaal een eigen karakter hebben met gedragingen, talenten, gedachtes en gevoelens. “Elke week introduceert een leerkracht een dier aan de hand van een voorleesverhaal, een knuffel en een hand poppetje. De negen dieren spiegelen het gedrag van kinderen. Ze leren dat in hun gedrag talenten verborgen zitten. Dat geeft een kind een positief gevoel over zichzelf. Het idee achter de dierenvriendjes is ook dat je als leerkracht wat meer kan aansturen op gedrag, gevoelens en gedachtes wanneer deze niet helpend zijn. Het onderwijs is gericht op prestatie en resultaat, maar er gebeurt ook veel in het koppie van een kind. Hoe dit zich ontwikkelt is bepalend voor de rest van het leven.”

Welk vak zou je willen geven op school, dat je zelf hebt gemist?

“Het vak wat ik zelf ontwikkeld heb met dierenvriendjes had ik echt leuk gevonden, dus met yoga, mindfulness, persoonlijke ontwikkeling, zelfbewustwording, stilte en ontspanningsoefeningen. Het gesprek aangaan over jezelf en wat je goed kan en voelt. En toneel had ik ook wel leuk gevonden. We hadden in groep 8 de eindmusical, daar kon ik me in uitleven.”

Wat voor adviezen vragen mensen aan jou?

“Veel mensen gaan met mij in gesprek over hun gevoel. Ze kunnen hun gevoel bij mij kwijt en ik geef ze advies over hoe ze met emoties om kunnen gaan.

Ze hebben vragen over hun relatie tot anderen, maar ook over werk. Het kan van alles zijn. Maar ook bijvoorbeeld angsten of heftige gebeurtenissen.”

Wie inspireert jou?

“Mijn supervisor Erik Jongman. Hij werkte bij de Bascule. Mensen uit het vak inspireren mij. Ik haal ook inspiratie uit het Boeddhisme. Ik vind Marieke van Meijeren inspirerend, zij is van de Bewustzijnsschool. Ik heb verschillende mensen die mij inspireren. Mijn vrienden en mijn ouders inspireren mij ook. Wat ik inspirerend vind aan mijn vader is zijn optimisme en doelgerichtheid. En zijn humor. De zorgzaamheid van mijn moeder en hoe ze met dingen omgaat in het leven vind ik inspirerend. Ze is sterk en moedig. Eigenlijk is iedereen een bron van inspiratie. Ik heb een hekel aan iemand op een voetstuk plaatsen.”

Wat voor reflectie heeft de volgende generatie van ons nodig?

“Dat stukje waar ik mee bezig ben: leer eerst jezelf kennen. Dat doe je door te leven, maar kijk vooral niet alleen naar de doelen, resultaten of successen. Jezelf leren kennen doe je door goed voor jezelf te leren zorgen.” Heb je het gevoel dat wij dit nu voorleven? “Ik denk wel dat steeds meer mensen van onze generatie hiermee bezig zijn, maar zeker nog niet iedereen. Ik denk dat er meer aandacht voor zou kunnen zijn. Maar je ziet wel steeds meer programma’s ontwikkeld worden die gericht zijn op bewustwording. Je ziet wel dat mensen die zoektocht naar binnen maken, waardoor het overgedragen kan worden aan de volgende generaties. Het is een proces. Het komt wel.”

Wat is het beste advies dat je ooit gekregen hebt?

“Dat was van mijn zwager Jeroen, die zei op een gegeven moment: “Kim, misschien moet je eens nadenken over wat voor mannen je aantrekt.” Nou, daar ben ik over gaan nadenken en toen heb ik andere keuzes gemaakt. En toen ben ik mijn Jeroen tegengekomen. We krijgen in februari ons eerste kindje.” Wat trok je voor mannen aan? “Ik liep leeg in relaties. Ik ging te veel zorgen, waardoor ik niet dicht bij mezelf bleef staan. Dat is een destructief patroon, te veel zorgen.” Dus het lag niet zozeer aan de mannen? “Nee, zet dat er maar in: het redderssyndroom van een hulpverlener.”

Wat betekent God voor jou?

“De kosmos, energie, alles omvattend. God is voor mij, het zit in je maar het is ook alles om je heen.” Ben je je daar vaak bewust van? “Ja, daar ben ik wel mee bezig.” Wat wil je je kind straks meegeven over God? “Dat het de innerlijke reis is naar jezelf en dat je het dan vanzelf vindt. God is dichterbij dan je denkt.”

Stel, vanavond is je laatste avondmaal, wat zou je eten, met wie en waar ga je het over hebben?

“Boerenkool met worst.” En wie gaat het maken? “Mijn man Jeroen gaat dat maken. En mijn vader haalt de worst. Ik zou met mijn familie en met mijn beste vriendinnen willen eten. We gaan sowieso een dansje doen, maar eerst een goede borrel met kaasplank. Ik zou het willen hebben over de mooie en de moeilijke momenten en wat we hiervan hebben geleerd. En dan daarna lekker dansen in de kamer. Daar maak je me gelukkig mee.”

Wat waardeer je aan jezelf?

“Dat ik kwetsbaar ben en daarmee bedoel ik dat ik eerlijk ben over dingen die ik moeilijk vind. Maar ik waardeer ook de focus die ik heb; als ik iets wil ga ik ervoor. En wat ik ook waardeer aan mezelf is een stukje creativiteit, waardoor de dierenvriendjes zijn ontstaan. De fantasie die ik heb.”

Wie mag er een keer in deze rubriek?

“Oh ja, daar heb ik over nagedacht. Marlene Stiekema van Heartbeats. Zij geven trainingen binnen de zorgverlening om de veerkracht te vergroten.”