EU-leiders botsen over aanpak hoge energieprijzen

De EU-leiders hebben op hun top in Brussel geen overeenstemming kunnen bereiken over de aanpak van de hoge energieprijzen. De discussies liepen zo hoog op dat ze het ook niet eens konden worden over een gezamenlijke eindtekst over het onderwerp, wat uitzonderlijk is voor een top. De 27 gaan het er op hun volgende bijeenkomst, in maart, opnieuw over hebben.

De energieprijzen stonden vooral op verzoek van Spanje op de agenda. De Spaanse regering wil dat de Europese energiemarkt wordt hervormd, waarbij de prijs van elektriciteit volgens Madrid moet worden losgekoppeld van de gasprijs. Veel andere lidstaten waaronder Nederland willen dat niet. Er zijn vooralsnog geen aanwijzingen dat de energiemarkt niet functioneert en zij verwachten dat de prijzen vanzelf weer zullen gaan dalen na de winter.

Ook liepen de emoties volgens de nieuwe Oostenrijkse bondskanselier Karl Nehammer in de zaal hoog op toen kernenergie aan de orde kwam. Terwijl de Franse president Emmanuel Macron, groot voorstander van kernenergie, demissionair premier Mark Rutte volgens eigen zeggen feliciteerde met de aangekondigde bouw van twee kerncentrales, hield Nehammer een vurig pleidooi tegen kernenergie. Voorstanders zien kernenergie juist als deel van de oplossing om de CO2-uitstoot in de EU terug te dringen.

Maar de hele discussie liep vast toen volgens EU-diplomaten Tsjechië en Polen begonnen over een hogere compensatie die zij willen voor de offers die zij moeten brengen voor de omslag naar groene energie. Ook vinden ze dat het Europees systeem voor de handel van uitstootrechten van CO2 (ETS) moet worden hervormd. Het ETS wordt volgens de klimaatplannen van de EU juist uitgebreid naar onder meer de bouwsector omdat het een goede methode is om bedrijven te dwingen hun CO2-emissies af te bouwen.

De leiders braken hun verhitte onderhandelingen na enkele uren af, om het later op de avond nog eens te proberen. Volgens demissionair premier Mark Rutte is het ook toen "niet gelukt omdat een aantal Oost-Europese lidstaten tegen de verdere uitrol is van het ETS".