Argos: meer meldingen grensoverschrijdend gedrag op universiteiten

Universiteiten hebben de afgelopen vier jaar fors meer meldingen binnengekregen van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Tot die conclusie komt Argos na een enquête onder alle universiteiten in Nederland, bevestigt een journalist van het onderzoeksprogramma na berichtgeving door NRC. Het gaat om meer dan een verdubbeling: in 2019 ontvingen universiteiten 141 meldingen, vorig jaar waren dat er 300.

Ook het aantal meldingen van ongewenst gedrag als pesterijen nam toe, van 1007 meldingen in 2019 naar 1700 in 2022. Vooral bij de Radboud Universiteit was het raak: daar verdrievoudigde het aantal meldingen van ongewenst gedrag in die periode van 69 naar 225. Volgens de vicevoorzitter van het college van bestuur doet de Nijmeegse universiteit er alles aan om een veilige plek te zijn voor studenten en medewerkers. "Helaas slagen we daar niet altijd in."

De meldingen bij vertrouwenspersonen leidden de afgelopen jaren echter zelden tot een formele klacht, ziet Argos, dat de resultaten van de enquête zaterdag bespreekt in de wekelijkse uitzending van het onderzoeksprogramma op NPO Radio 1. Jaarlijks werden steeds twee formele klachten ingediend over seksueel grensoverschrijdend gedrag en gemiddeld zo'n twintig per jaar over ongewenst gedrag.

"Kennelijk is het een hoge drempel voor mensen die een melding hebben gedaan om een klacht in te dienen", zegt Mariëtte Hamer, regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld, tegen Argos. "Een klacht leidt tot een hele procedure met hoor en wederhoor. Je moet je bekend maken. En slachtoffers zijn ook kwetsbaar. Ze weten vaak niet wat de gevolgen zijn."

Volgens Hamer kan het toegenomen aantal meldingen ook betekenen dat er een meer open cultuur begint te ontstaan om aan de bel te trekken over ongewenst gedrag. Als er weinig meldingen zijn, betekent dit niet dat er weinig aan de hand is, zegt ze. "Het komt overal voor, dus denk niet te snel: Ik krijg geen meldingen, dus er is niets aan de hand."

Onderwijsminister Robbert Dijkgraaf spreekt tegen Argos van een cultuuromslag "waarin we bepaald soort gedrag niet meer accepteren". Volgens hem moet iedere instelling en iedere school de primaire verantwoordelijkheid voelen om iedereen een veilige omgeving te kunnen bieden. "Dat geldt met name voor jonge mensen, want die zijn extra kwetsbaar en staan nog aan het begin van hun levenspad."