Autoriteit Persoonsgegevens doet onderzoek naar fraudesysteem DUO

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) stelt een onderzoek in naar de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). Aanleiding hiervoor zijn berichten in de media over misstanden bij de fraudecontrole van uitwonende studenten, die discriminerend zou zijn. Het is voor het eerst in de geschiedenis van de AP dat ze een onderzoek instelt naar DUO. Het onderzoek is deze week gestart. De autoriteit is fysiek al langs geweest bij DUO.

Onderwijsminister Robbert Dijkgraaf meldde vorige maand dat hij de fraudecontrole van DUO grondig tegen het licht wilde houden. Dat deed hij na een onderzoek van Investico en NOS op 3. Die schreven dat studenten met een migratieachtergrond vaker worden beschuldigd van gesjoemel. Een systeem dat controleurs gebruikten om te bepalen wie ze moesten onderzoeken, wees buitenproportioneel vaak naar studenten met een migratieachtergrond. De bewindsman zette het systeem stil tot hij meer duidelijkheid had.

Een woordvoerder van de AP wil niet vertellen of het onderzoek zich alleen toespitst op het fraudesysteem van DUO of dat het ook breder is.

Eerder heeft Dijkgraaf al aangekondigd dat hij de fraudecontroles van DUO wil onderzoeken. Dat staat los van wat de AP doet. In een Kamerbrief heeft de minister meer bekendgemaakt over het onderzoek, dat moet worden uitgevoerd door een nog nader aan te kondigen extern bureau. Een van de vragen die hij beantwoord wil zien is of er "zwarte lijsten of andere vormen van schaduwinformatie" zijn bij de uitvoeringsinstantie. Dat doet denken aan de toeslagenaffaire. Toen bleek de Belastingdienst te werken met zwarte lijsten met potentiële fraudeurs.

De minister wil bovendien weten hoe het fraudesysteem van DUO tot stand is gekomen. Hij wil ook dat duidelijk wordt of dit systeem zou kunnen leiden tot discriminatie en, indien het geval, welke schade hierdoor is opgelopen. Ook moet worden opgehelderd waarom de misstanden pas aan het licht zijn gekomen na berichtgeving in de media.