Boete voor Tilburg en NedTrain om blootstelling aan chroom-6

De gemeente Tilburg en NS-dochter NedTrain moeten ieder een kwart miljoen euro boete betalen, omdat ze bijstandsgerechtigden die oude treinstellen opknapten, hebben blootgesteld aan de gevaarlijke stof chroom-6. De rechtbank in Rotterdam heeft die straf woensdag opgelegd. Volgens de rechters was sprake van "een onaanvaardbaar gezondheidsrisico". Burgemeester Theo Weterings noemt het "een duidelijke uitspraak die we moeten en willen accepteren". Tilburg gaat dus niet in beroep.

Zo'n achthonderd mensen uit Tilburg en omstreken namen tussen 2004 en 2011 deel aan een werkproject in een werkplaats van NedTrain, het onderhoudsbedrijf van de NS. Ze moesten verflagen afschuren van oude treinstellen, die werden opgeknapt voor het Spoorwegmuseum in Utrecht. In de verf bleek het kankerverwekkende chroom-6 te zitten. Deelnemers werden daar niet adequaat tegen beschermd, oordeelt de rechter in navolging van het Openbaar Ministerie (OM).

De gemeente en NedTrain zijn volgens de rechter "ernstig tekortgeschoten in hun zorgplicht". Ze hebben allebei de situatie "veel te lang laten voortduren" zonder onderzoek naar de gezondheidsrisico's.

De rechter acht bewezen dat deelnemers niet de juiste voorlichting en beschermingsmiddelen kregen. Ook was de werkplaats van NedTrain helemaal niet ingericht op het werken met gevaarlijke stoffen. Voor de deelnemers aan het project zat er weinig anders op, maakt de rechtbank ook duidelijk: "Zij waren verplicht de schuurwerkzaamheden te doen, omdat hun uitkering anders zou worden gekort of stopgezet."

Het OM had een hogere geldboete geëist, van 317.000 euro. De rechtbank is het echter met de verdediging eens dat een van de overtredingen, specifiek van de Arbowet, verjaard is. Daarom valt de straf lager uit. De advocaat van de gemeente had in december tijdens de behandeling van de zaak betoogd dat de hele zaak is verjaard. Daar gaat de rechter niet in mee.

Chroom-6 leek ooit een handige stof, omdat die als toevoeging aan verf roestvorming voorkomt. In de loop der jaren is echter steeds duidelijker geworden dat het werken ermee gevaarlijk kan zijn. NedTrain kreeg daar al in de jaren zeventig de eerste signalen over binnen.

Een deel van de deelnemers aan het Tilburgse project kreeg later gezondheidsproblemen, in ernst variërend van allergieën tot longkanker. Om mensen die destijds aan het werk zijn gezet aan de treinen tegemoet te komen, stelden de gemeente, NedTrain en het Spoorwegmuseum in 2019 een schaderegeling in. Ook kwamen er excuses. Dat maakt de gemeente echter niet minder strafbaar.

Burgemeester Weterings zegt dat hij en wethouder Esmah Lahlah "altijd beschikbaar blijven" voor de gedupeerden. De NS, het moederbedrijf van NedTrain, laat weten de uitspraak van de rechter te gaan bestuderen. "Los van deze veroordeling voelen we ons sowieso verantwoordelijk voor het leed", aldus een NS-woordvoerder.