GL en PvdA: geef overheid meer macht tegen medicijnfabrikant

De overheid moet medicijnfabrikanten het alleenrecht op bijvoorbeeld vaccinaties kunnen afpakken, vinden oppositiepartijen GroenLinks en PvdA. Ze willen dat mogelijk maken in een initiatiefwet, zodat andere farmaceuten in het geval van een gezondheidscrisis ook zo'n vaccin kunnen maken. Met een dwanglicentie moet de fabrikant er ook toe worden gedwongen om het vaccin te exporteren naar arme landen.

De linkse partijen vinden het "schandalig" dat bijvoorbeeld Pfizer de productie van een vaccin beperkt, door vast te houden aan het recht om als enige dat specifieke vaccin te maken. Zo'n patent krijgen farmaceuten op hun 'uitvinding' (een medicijn of vaccin). Volgens de medicijnfabrikanten is dat belangrijk omdat het erg veel geld kost om zo'n medicijn te ontwikkelen. Bedrijven vinden het daarom vaak oneerlijk als concurrenten direct hetzelfde medicijn kunnen namaken.

Als crisis uitbreekt, moet het ministerie van Volksgezondheid over de patenten gaan, niet het ministerie van Economische Zaken, zoals nu het geval is, vinden GroenLinks en PvdA. Het zorgministerie moet direct kunnen ingrijpen en de fabrikant ertoe dwingen het alleenrecht op te geven. "Het is dan niet nodig een eventueel beroep van de farmaceut af te wachten of eerst in onderhandeling te gaan", zeggen de partijen.

"De houding van Pfizer toont de noodzaak om dwanglicenties in te kunnen zetten in belang van volksgezondheid. Het is schandalig dat een farmaceut dan winst boven gezondheid plaatst. Dan moet de overheid ingrijpen", zegt GroenLinks-Kamerlid Corinne Ellemeet. Haar PvdA-collega Lilianne Ploumen zegt dat medicijnfabrikanten een maatschappelijke verantwoordelijkheid hebben. "Er is veel publiek geld gemoeid bij de ontwikkeling van vaccins. Vaccins moeten toegankelijk en betaalbaar zijn en als de markt dat niet regelt moet de overheid dat afdwingen."