Jetten: fossiele voordelen niet ineens stoppen, wel snel afbouwen

Het kabinet wil wel snel af van de fossiele subsidies waartegen klimaatactivisten zich dit weekeinde willen uitspreken met een grote demonstratie op de A12 in Den Haag. Maar, zegt klimaatminister Rob Jetten, "van de ene op de andere dag ermee stoppen", zoals klimaatactivisten en partijen als GroenLinks en Partij voor de Dieren willen, "is niet altijd verstandig".

Naar de demonstratie op de A12 gaat veel aandacht uit, omdat een zestal klimaatactivisten preventief is opgepakt wegens verdenking van opruiing. Ze riepen mensen op de snelweg te blokkeren uit protest tegen de fossiele voordelen. Klimaatactivisten vinden dat het kabinet veel meer moet doen om de uitstoot van CO2 te verminderen en zo de opwarming van de aarde te beperken.

Volgens economen en activisten geeft Nederland jaarlijks zeker 17,3 miljard euro uit aan 'fossiele subsidies', zoals belastingvoordelen die productie met behulp van fossiele brandstoffen (zoals aardgas en aardolie) stimuleren. Het kabinet zelf heeft het altijd over ongeveer 4,5 miljard euro. Nader onderzoek moet uitwijzen wat precies onder deze subsidies valt, en hoeveel de schatkist hierdoor jaarlijks misloopt. Groene partijen vinden dat het kabinet de regelingen sneller moet afschaffen. GroenLinks probeert dit volgende week via een wetswijziging te regelen.

"Natuurlijk" wil het kabinet af van de fossiele subsidies, zegt Jetten. "Uiteindelijk moeten we toe naar een duurzame en circulaire samenleving. Daarin is geen plek voor fossiele brandstoffen." Maar het per direct afschaffen is geen goed idee, vindt hij. "Het is hier zoeken naar de goede balans", aldus de bewindsman. "Verduurzaming enorm versnellen en aanjagen, en aan de andere kant ook leveringszekerheid en werkgelegenheid in het oog houden." Hij zegt ook dat het kabinet dit jaar al een "hele grote beweging" heeft gemaakt.

Vanaf 1 januari krijgt de industrie bijvoorbeeld minder vrijstelling voor de uitstoot van CO2, waar bedrijven voor moeten betalen. Ook is de vliegtaks flink verhoogd.