De armoedemaatregelen die het demissionaire kabinet voor volgend jaar neemt, lezen niet als "een totaal succesverhaal", erkent minister Sigrid Kaag (Financiën). Maar dit pakket was na de val van het kabinet aan het begin van de zomer het hoogst haalbare, zegt zij op Prinsjesdag in een vraaggesprek met het ANP.
Naast armoede is ook de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op de langere termijn iets waar "iedereen zich zorgen over maakt", zegt Kaag. Daarom is er ook voor gekozen de koopkrachtmaatregelen voor de allerarmsten niet te betalen door de schuld te laten oplopen, maar door hogere inkomens en vermogens meer te belasten. Maar de mogelijkheden daartoe waren na de val van het kabinet beperkt. "Als demissionair kabinet kun je niet hele nieuwe discussies met elkaar gaan voeren over nog een verdere lastenverschuiving."
Kaag wil niet ingaan op de vraag of ze zonder kabinetsval meer geld had uitgetrokken voor de armste huishoudens, maar benadrukt wel dat het tegengaan van armoede een belangrijk doel was voor het vierde kabinet-Rutte. "Wat mij betreft, als het gaat om mensen die in armoede leven, is het werk nooit af totdat je dat echt helemaal hebt opgelost. En dat is natuurlijk een heel andere discussie."
De bewindsvrouw weerspreekt kritiek van de Raad van State dat een goede analyse over de onderliggende oorzaken van armoede in de Nederlandse economie ontbreekt. Zij wijst ook naar een uitgebreider advies over het bestaansminimum dat het kabinet later deze maand verwacht. Pas een nieuw kabinet zal hier evenwel een inhoudelijke reactie op geven.
Dat nieuwe kabinet begint overigens met een vrij krappe staatskas: de staatsschuld loopt dan wat terug, het begrotingstekort komt met 2,9 procent nog maar net onder de Europese norm uit. Desondanks is het volgens Kaag nodig dat ook een volgend kabinet geld steekt in bijvoorbeeld klimaat- en stikstofbeleid. "Sowieso zal er financiering mogelijk gemaakt moeten worden om ook daar de verandering door te maken, mee te maken." De "driehoek" van subsidie, strengere regels en hogere heffingen is volgens haar onvermijdelijk om tot een schonere landbouwsector en groenere economie te komen.
Op haar laatste Prinsjesdag als minister van Financiën is Kaag, ook als lid van een demissionair kabinet, terughoudend. "Ik ga niet over deze miljoenennota demissionair lopen speculeren", zegt de bewindsvrouw. Evenmin wil ze "politiek duiden", of "terugblikken en te gaan doen alsof iets wenselijk was geweest".