Het kabinet staat onder grote druk door moeizame onderhandelingen over een migratiepakket, waarbij vooral de inperking van de asielinstroom tot grote spanningen leidt tussen de vier coalitiepartijen. Haagse bronnen sluiten niet uit dat het kabinet over de asielaanpak kan vallen.
Woensdag- en donderdagavond en vrijdagochtend komt een kabinetsdelegatie voor de zoveelste keer bijeen om over migratie te onderhandelen. De kwestie is zo precair dat premier Mark Rutte woensdagavond in ieder geval aanschuift, evenals de drie vicepremiers. Als het gaat om grip krijgen op arbeids-, kennis- en liefdesmigratie liggen de eisen, wensen en standpunten van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie niet ver uiteen. Asiel daarentegen is dé grote splijtzwam.
De vier partijen vinden weliswaar dat er grip op asiel moet komen, maar VVD en CDA staan een veel strengere aanpak voor dan D66 en ChristenUnie. De laatste twee hameren al maanden op vooral humane, juridisch houdbare en uitvoerbare maatregelen.
De VVD zet extra druk op het kabinet om vrijdag met een stevig pakket te komen, dat vooral is gericht op forse verlaging van het aantal asielzoekers dat naar Nederland komt. Een week uitstel, waarop recent staatssecretaris Eric van der Burg (Asielzaken) eerder zinspeelde, wil zijn eigen VVD niet.
VVD-leider Rutte had vorig jaar aan de VVD-fractie en aan boze en ongeruste VVD-leden beloofd zich persoonlijk in te zetten om de asielinstroom in te perken. Op het laatste VVD-congres van begin juni herhaalde hij die belofte. VVD-fractievoorzitter Sophie Hermans riep Rutte toen op haast te maken. Zij en andere VVD-Kamerleden zeiden het niet uit te sluiten de stekker uit het kabinet te trekken als er voor de zomer geen stevig pakket ligt.
Het heikele punt nu is het op korte termijn terugdringen van de asielinstroom. Op tafel liggen onder meer voorstellen om een maximumaantal asielzoekers toe te laten (streefgetal) en om een tweestatusstelsel in te voeren, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen permanente vluchtelingen en mensen die tijdelijk bescherming zoeken. Over beide voorstellen botst het in de coalitie. Daarnaast zou de VVD het nu voorliggende pakket te mager vinden.
Haagse bronnen spreken over flink wat chagrijn binnen het kabinet. Wel tekenen zij aan dat dit kabinet al vaker voor hete vuren heeft gestaan, en er uiteindelijk toch uit is gekomen.