Longarts Sander: “Het kan opeens heel snel gaan”

De absolute essentie van zorg is volgens Sander de Hosson, longarts en schrijver van het deze week uitgekomen boek ‘Slotcouplet’, menselijk contact, luisteren en er gewoon zijn. Zijn specialisme is palliatieve zorg, omdat hij het gevoel heeft dat zorgverleners veel kunnen betekenen voor de kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn. “Er is meer dan pijnbestrijding. Er moet ook ruimte zijn om afscheid te nemen van het leven.”

Veel mensen denken dat Sander de hele dag met de dood bezig is, maar dat is niet zo. “Overdag zie ik ook mensen met astma. Ik heb misschien één keer per week met de dood te maken.” Hij is columns gaan schrijven over zijn ervaringen als arts, die vaak heel verdrietig zijn. Het Dagblad van het Noorden heeft er vijfentwintig gepubliceerd. “Uiteindelijk gaan al mijn columns over de kwaliteit van leven.”

Sander vervolgt: “Dit onderwerp raakt ons allemaal. Het gaat niet alleen om onze eigen dood, maar vooral ook om de mensen om ons heen die ziek zijn of worden. Zij willen weten wat hen te wachten staat. ‘Kan ik stikken dokter?’ wordt mij vaak gevraagd.”

Als iemand een ziekte krijgt die heftig is, willen zowel zorgverleners als de familie zo’n ziekte terugdringen, aldus Sander. “Maar neem longkanker met uitzaaiingen, dan ga je dood. Op zo’n moment denken we aan een nieuwe chemo, maar moeten we het ook over iets anders hebben, namelijk over doodgaan, afscheid nemen en waar iemand wil overlijden. Het kan namelijk opeens heel snel gaan.”

Dat het inderdaad snel kan gaan, illustreert het verhaal van een man (32) die nog wilde trouwen met zijn vriendin. “Zij vroegen dit aan mij, omdat de familie dusdanig ontredderd was. Zij konden dit niet regelen. Mijn collega’s en ik zijn de gemeente gaan bellen en diezelfde avond zijn de man en zijn vriendin in het ziekenhuis getrouwd. Diezelfde nacht is hij overleden.”

Sander komt veel mensen tegen die nog nooit met de dood te maken hebben gehad. “Mijn boek laat zien wat er kan gebeuren. Hoe ziet zo’n sterfbed eruit, waar heeft iemand last van en hoe doe je dat eigenlijk, waken? ” Maar Sander wil vooral dat er nog meer aandacht komt voor de zorg aan mensen met een ongeneeslijke ziekte en dat sterven minder wordt weggestopt in de opleiding. “Als arts krijg je veel met de dood te maken.”

Het valt hem op dat juist in die laatste levensfase, als elke seconde telt, mensen wel in staat zijn om te zeggen wat ze voor elkaar voelen. “Ik denk dan vaak: kunnen we dat niet wat eerder zeggen? Ik zie het sterfbed als een kruispunt van wegen die samen kunnen komen. Ruzies worden bijgelegd, zoals een man die een stoel voor zijn zoon had neergezet, in de hoop dat hij nog zou komen. Ze hadden al lange tijd ruzie, maar twee dagen voor zijn dood is de zoon toch op bezoek gekomen om afscheid te nemen.”

Sander ziet zijn werk en boek als een pleidooi voor een waardige palliatieve zorg. “Zingeving zorgt voor het grootste lijden bij mensen die ongeneeslijk ziek zijn. Waarom overkomt mij dit en hoe moet ik verder?” Sander heeft daar ook niet altijd een antwoord op, maar wellicht dat we met elkaar wat meer licht kunnen schijnen op het stukje existentiële zorg.

Wil jij de aangrijpende ervaringen lezen van longarts Sander de Hosson? Kijk dan op onze Facebookpagina hoe je kans maakt op het boek Slotcouplet.