Mensen met lagere inkomens moeten meer worden betrokken bij de verduurzaming van Nederland, vindt een brede coalitie van milieuorganisaties, werkgeversorganisaties, hoogleraren, jongerenorganisaties en vakbond FNV. Samen hebben ze een plan gemaakt dat onder meer voorziet in de isolatie van 400.000 "tochtige woningen", elektrische deelauto's in achterstandswijken en 60.000 nieuwe "groene banen" in sectoren als de woningisolatie en de groenvoorziening. "Deze transitie kan alleen slagen als iedereen mee kan doen", stellen de organisaties.
De zogeheten Eerlijke Klimaatagenda beoogt drie vliegen in één klap te slaan: economisch herstel na de coronacrisis, de klimaatcrisis aanpakken én ongelijkheid tegengaan. Ze willen mensen die weinig verdienen "ontzien tijdens de klimaattransitie". Die moet "voor iedereen haalbaar en betaalbaar zijn", zegt voorzitter Farid Tabarki van de Eerlijke Klimaatcoalitie. Onder die vlag trekken de organisaties samen op.
"Als we de klimaatcrisis op een eerlijke manier aanpakken, biedt dat de unieke kans om onze levenskwaliteit te verbeteren, zeker voor de lagere en middeninkomens", aldus Tabarki. Los van de plannen voor werkgelegenheid en woningisolatie zou Nederland er volgens hem en zijn medestanders 100.000 hectare natuur bij moeten krijgen.
De plannen krijgen onder meer de steun van Milieudefensie, Natuur & Milieu, Techniek Nederland, de Nederlandse Vereniging voor Duurzame Energie (NVDE), MVO Nederland, de Jonge Klimaatbeweging, vereniging van woningcorporaties Aedes, de Woonbond en de Koninklijke Vereniging van Hoveniers en Groenvoorzieners. Ook hoogleraren en bestuurders, onder wie Alexander Rinnooy Kan, Herman Wijffels en Winnie Sorgdrager, staan erachter.
In totaal zouden de plannen zo'n 8,8 miljard euro aan investeringen vergen. Dat geld zou volgens de organisaties voor een deel uit het Europees herstelfonds kunnen komen en voor een deel geleend kunnen worden tegen negatieve rente. "De investeringen verdienen zich terug", stellen ze. De Eerlijke Klimaatagenda wordt woensdag naar de politieke partijen en naar informateur Mariëtte Hamer gestuurd.
"Een nieuw kabinet zal het klimaatbeleid aanzienlijk moeten versnellen om de klimaatdoelstellingen voor 2030 nog te kunnen bereiken", constateren de organisaties. Ze verwijzen naar berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving, waaruit blijkt dat de Nederlandse CO2-uitstoot met het huidige beleid slechts met 34 procent zal zijn afgenomen in 2030. Dat is niet genoeg: het EU-doel is een vermindering met 55 procent.