Mensenrechtenhof beslist of het Rusland berecht voor MH17

Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) beslist woensdag of het zich buigt over het mogelijk aandeel van Rusland in het neerhalen van vlucht MH17. Het zou voor het eerst zijn dat een internationale rechter een oordeel gaat vellen over de verantwoordelijkheid voor de vliegramp. Nabestaanden van de 298 omgekomen inzittenden van het passagiersvliegtuig, voor het leeuwendeel Nederlands, wachten in spanning af.

Rusland probeert het mensenrechtenhof ervan te weerhouden de klacht van Nederland in behandeling te nemen. Het Kremlin voert aan dat het helemaal niets te zeggen had in Oost-Oekraïne, vanwaaruit de voor MH17 fatale raket werd afgeschoten, en daarvoor dus ook niet verantwoordelijk kan zijn. Of dat zo is wordt volgens deskundigen de belangrijkste vraag voor het hof. De andere twee drempels, dat slachtoffers niet bij een Russische rechter terechtkunnen en dat de klacht op tijd moet zijn ingediend, lijken minder groot.

Als het EHRM de 'statenklacht' ontvankelijk verklaart, dan is de weg meteen ook vrij voor duizenden klachten die individuele MH17-nabestaanden en andere slachtoffers van Russisch geweld in Oekraïne bij het hof hebben ingediend. Een uitspraak over de schuld van Rusland aan de vliegramp kan vervolgens wel nog jaren op zich laten wachten.

Als het hof Rusland uiteindelijk zou veroordelen, heeft dat grote politieke betekenis en kan Moskou bijvoorbeeld ook een schadevergoeding worden opgelegd. Ook al trekt Rusland zich al jaren weinig aan van uitspraken van het hof in Straatsburg en heeft het land zich vorig jaar zelfs officieel aan het hof onttrokken.