Nieuwe wet Kansspelen op Afstand: de voor- en nadelen op een rijtje

Over ongeveer een jaar is het zover. Dan zal de langverwachte nieuwe wet Kansspelen op Afstand (KOA) ingaan en kunnen Nederlandse liefhebbers eindelijk legaal een online gokje wagen. De vele nieuwe richtlijnen voor online gokken worden, in vergelijking met andere EU landen, behoorlijk strikt. Maar wat zijn nu de voor- en nadelen van zo’n tjokvol regelpakket?

Na een uiterst strenge selectieprocedure zal de Nederlandse Kansspelautoriteit (KSA) volgend jaar ongeveer 90 licenties uitdelen aan online gokbedrijven. Het zal eens tijd worden. In ons land is het namelijk illegaal om online goksites aan te bieden maar niet illegaal voor spelers om op legale sites uit andere landen te spelen. Jaarlijks spelen dus zo’n 1,5 miljoen mensen online op sites onder toezicht van gokautoriteiten binnen de EU. Dit zijn goksites die draaien onder een licentie van bijvoorbeeld de Malta Gaming Authority (MGA), United Kingdom Gambling Comission (UKGC) of Gibraltar Gambling Commissioner. Dit geeft aan dat het echt tijd werd voor regulering want het bloed kruipt blijkbaar toch waar het niet gaan kan.

De nieuwe wet KOA gaat daarom online gokken in ons land legaliseren en hopelijk in goede banen leiden. Het hele regelpakket leunt daarbij voornamelijk op de steunpilaren consumentenveiligheid en financiële zekerheid van de gokbedrijven. Dat brengt ons meteen bij de eerste twee voordelen. Allereerst is het vanaf nu dus legaal om online te gokken, geen zorgen meer over illegaliteit. Eindelijk. Ten tweede, bedrijven moeten aan strenge financiële en administratieve regels van de kansspelautoriteit voldoen. Zaken als bedrijfsstructuur, transparantie, financiële onderbouwing, technische specificaties, onafhankelijke keuringen en audits moeten allemaal op orde zijn. Uiteindelijk zijn degene die hieraan kunnen voldoen per definitie betrouwbare en veilige exploitanten. Spelers hebben daarom zekerheid over bijvoorbeeld transacties, uitbetalingen, betrouwbaarheid van spellen en eerlijke winkansen. Ook zal het strenge toezicht een veiligere speelomgeving creëren. Later zullen we echter wel zien dat deze strikte vereisten ook een keerzijde zouden kunnen hebben.

Gokbedrijven die een vergunning bemachtigen krijgen daarbij een informatieplicht en zullen actief middelen aanbieden om kansspelverslaving tegen te gaan. Denk aan het gebruiken van het burgerservicenummer (BSN) om fraude tegen te gaan en minderjarigen buiten de deur te houden. Andere instrumenten zoals het limiteren van stortingen, spelerstegoed, inzetten, speeltijd en bezoektijden zullen ook ingezet worden. Daarnaast zullen er regelmatig pop-ups met een overzicht getoond worden waarin je als speler ziet wat je gewonnen, maar vooral wat je verloren hebt. Dit alles om probleemgokken tegen te gaan. Exploitanten moeten daarom alles in het werk stellen om dit zo vroeg mogelijk te signaleren en meteen hulpmiddelen bieden.

Een van die hulpmiddelen is het Cruks (Centraal Register Uitsluiting Kansspelen). Je kunt namelijk als speler kiezen voor vrijwillige uitsluiting en jezelf registreren bij het Cruks. Als je eenmaal op die lijst staat kom je geen enkele legale goksite of fysiek casino in Nederland meer binnen. Kortom een zeer bruikbaar instrument met nog wel een klein rafelrandje. Namelijk niet alleen jij maar ook de aanbieder, je familie, vrienden en zelfs kennissen kunnen je in dit register zetten. Dit vraagt dan natuurlijk wel om extra regelgeving omtrent gedegen onderzoek en beoordeling.

In de huidige situatie betaalt de speler kansspelbelasting als die een mooie winst hebt gemaakt. Onder de nieuwe regels verschuift de belastingplicht naar de aanbieder. Dit is niet alleen fijn voor de consument maar ook voor de schatkist die daardoor momenteel een geschatte €175 miljoen misloopt. Toch zitten hier ook minpuntjes aan vast, maar daar later meer over.

Ook het klantenbeleid en klantenservice komen onder een vergrootglas te liggen. Aanbieders moeten 24/7 klantenservice beschikbaar hebben. Er wordt specifiek gesproken over telefonische bereikbaarheid. Vrijwel alle online casino’s en goksites hebben tegenwoordig op hun sites ook standaard een chatfunctie beschikbaar, dus de combinatie van beiden biedt klanten voldoende ruimte om hun vragen te stellen.

Het streven van het kabinet is dat tenminste 80% van de gokliefhebbers op de nieuwe legale sites gaat spelen. Een nobel streven, de vraag is of dit haalbaar is. In de digitale wandelgangen kun je namelijk een lichte bezorgdheid bespeuren onder met name de kleinere gokbedrijven. Aan de strenge financiële vereisten en enorme wirwar aan gedetailleerde administratieve regeltjes kunnen vaak alleen de grote acteurs op de gokmarkt voldoen. Dit zou betekenen dat de kleinere, maar zeker niet minder legale, bedrijven geen online gokplatform in ons land kunnen exploiteren. Een gemiste kans want dit komt ten eerste de pluriformiteit en speldiversiteit niet ten goede en ten tweede vreest men dat juist hierdoor de illegaliteit enorm zal toenemen. Uiteindelijk zal die 80% kanalisatie misschien helemaal niet haalbaar blijken.

De hoge kosten voor exploitanten die voortvloeien uit de nieuwe regels zullen waarschijnlijk ook effect hebben op promoties voor klanten. Er zal minder geld beschikbaar komen voor bijvoorbeeld aantrekkelijke bonussen en gratis spins. Ook zien we in EU-verband de neiging om bonussen en promoties aanzienlijk te beperken. Deze worden namelijk vaak in verband gebracht met het in de hand werken van kansspelverslaving. De kans is dus groot dat dit ook in ons land gaat gebeuren.

Zogenaamde 'novelty bets' zoals weddenschappen met betrekking tot film, muziek, tv, politiek of publieke aangelegenheden worden verboden. Het zal niet mogelijk zijn om bijvoorbeeld een gokje te wagen op 'Wie wint Heel Holland Bakt' of 'Wanneer wordt prinses Amalia tot koningin gekroond?' Niet voor iedereen een gemis, maar het goklandschap wordt er wel minder kleurrijk door.

Zoals je kunt zien zal het online gokken volgend jaar een enorme transformatie ondergaan. Wat de exacte gevolgen zullen zijn kunnen we natuurlijk niet met zekerheid zeggen. Zelfs de voor- en nadelen hierboven zijn gebaseerd op de nu bekende regelgeving en vereisten. De kans is groot dat er nog flink geschaafd gaat worden met alle positieve en negatieve gevolgen van dien. Feit is wel dat het hard nodig is want we lopen Europees gezien al behoorlijk achter op dit gebied. Daarom zou het kabinet ook beter eens rond kunnen kijken bij de landen om ons heen en daarvan te leren. Wat er uiteindelijk ook uit komt, voor de consument is het absoluut een positieve ontwikkeling waarop we al jaren zitten te wachten. Eindelijk een legale, veilige, betrouwbare en consumentvriendelijke manier om online te kunnen gokken.