Plannen waarmee de Europese Unie wil voorkomen dat lidstaten het platteland en de natuur volbouwen, kunnen "aanzienlijke gevolgen" krijgen, onder meer voor het aanpakken van het woningtekort in Nederland. Daarop wijst het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) in een eerste analyse van het aankomende EU-beleid, dat voor een deel nog moet worden ingevuld.
Een van de uitgangspunten in de nieuwe Bodemgezondheidswet, is dat de stedelijke bebouwing in 2050 niet meer netto mag toenemen. Over dat principe hebben de EU-landen en het Europees Parlement jaren geleden al afspraken gemaakt. Die heeft de Europese Commissie nu een heel eind uitgewerkt.
Het idee is dat steden niet eindeloos mogen blijven uitbreiden in het groen. Als bijvoorbeeld in het groen bij een stad een bedrijventerrein wordt aangelegd, zal straks ergens anders bebouwing moeten verdwijnen. Voor de mogelijk grote gevolgen die zulke regels over 'ruimtebeslag' zullen hebben, is nog maar weinig aandacht volgens het PBL.
"Hoeveel invloed het beleid precies gaat hebben is op dit moment nog onduidelijk, omdat de details op EU-niveau nog moeten worden uitgewerkt", zegt het PBL er wel meteen bij. Hoofdauteur van het rapport David Evers pleit niettemin voor een "brede discussie" over de gevolgen die de wet in 2050 zal hebben voor onze ruimtelijke ordening.
Afgezet tegen de oppervlakte van ons land is Nederland momenteel de Europese koploper in het volbouwen van open ruimtes. Om aan de Europese doelen te voldoen, zal dus een flinke omslag nodig zijn.