Ongeveer de helft van de Nederlanders heeft geen of weinig vertrouwen in de politiek. Tegelijkertijd zijn Nederlanders wel tevreden over hoe de democratie functioneert. Dat zijn enkele uitkomsten van het nieuwste Continu Onderzoek Burgerperspectieven (COB) van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP).
Uit het onderzoek blijkt dat veel mensen kritisch zijn en vraagtekens zetten bij "de wil én het vermogen van de politiek om de grote problemen van dit moment aan te pakken", aldus het SCP. Ook na het aantreden van het nieuwe kabinet-Rutte IV bleef het vertrouwen erg gering, terwijl dat normaal gesproken opveert na de start van een nieuw kabinet.
Het verschil in vertrouwen is overigens groot als er gekeken wordt naar de politieke voorkeur van Nederlanders, ziet het SCP. Zo gaven aanhangers van coalitiepartijen VVD en D66 de regering gemiddeld een 6,9 en een 6,3. Aanhangers van oppositiepartijen PvdA en GroenLinks gaven de regering net een voldoende: een 5,5. PVV- en FVD-stemmers gaven de regering gemiddeld het laagste rapportcijfer: een 2,8.
Hoewel er een laag vertrouwen is in de politiek, is circa 70 procent van de Nederlanders tevreden over het functioneren van de democratie. "Nederlanders waarderen vooral vrije verkiezingen en de vrijheid van meningsuiting. Toch zien de meeste mensen ruimte voor verbetering", meldt het SCP. Zo zou de politiek beter moeten luisteren, leren van fouten en eerlijker moeten zijn. Verder wordt er geklaagd dat er te veel partijen zijn.
De grootste groep Nederlanders is volgens het onderzoek nog steeds "aangehaakt" bij de politiek. Om dat zo te houden, moeten politici laten zien dat "ze bereid zijn het gesprek aan te gaan, goed te luisteren en ook verantwoording af te leggen over de beslissingen". Ook moet de overheid volgens het SCP vooruitgang boeken met een paar grote maatschappelijke kwesties, zoals de oververhitte woningmarkt, de vastgelopen opvang van asielzoekers, de stikstofcrisis en de hoge kosten van het levensonderhoud.
Het SCP besteedt in het COB sinds 2008 aandacht aan de stemming in Nederland en opvattingen over politieke en maatschappelijke kwesties. Voor het onderzoek zijn van juli vorig jaar tot en met februari dit jaar enquêtes gehouden onder meer dan 2000 mensen. Daarnaast zijn er in mei dit jaar focusgroepen gehouden.