Proef met twee nieuwe stembiljetten in 2021

Bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen krijgen sommige kiezers waarschijnlijk een nieuw stembiljet voorgeschoteld. Het oude voldoet al een hele poos niet meer. Daarom wil minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken in 2021 twee andere biljetten uitproberen.

Het huidige stembiljet is onhandig groot. Daardoor duurt het lang om de stemmen te tellen. Blinden en slechtzienden, mensen die moeite hebben met lezen en schrijven en kiezers in het buitenland kunnen er ook slecht mee uit de voeten.

Ollongren wil over twee jaar in een aantal stemlokalen proefdraaien met twee handzamere stembiljetten. Op het ene zijn alleen de partijen en de nummers van de kandidaten afgedrukt. De kiezer maakt op dat formulier het vakje rood van een partij en van het nummer van de kandidaat van zijn keuze. Op de wand van het stemhokje kan hij zien welke kandidaat welk nummer heeft.

Het andere experiment geeft de kiezer in het stemhokje de keuze uit afzonderlijke stembiljetten voor elke partij. Heeft hij uit die biljetten er eentje gekozen, dan kleurt hij daarop het vakje van zijn voorkeurskandidaat.

De nieuwe biljetten zijn veel kleiner, wat kiezer én teller gehannes scheelt. Toch bieden ze plaats voor bijvoorbeeld partijlogo's, waardoor kiezers hun partij gemakkelijker weten te vinden.

De stembiljetten worden in andere landen al naar tevredenheid gebruikt. Afgelopen najaar zijn ze ook in een aantal stemlokalen getest. Kiezers brachten daar hun stem uit met een gewoon biljet, maar vulden daarnaast een nieuw in. Die test wees volgens Ollongren uit dat kiezers wel met de nieuwe biljetten overweg kunnen en die bijvoorbeeld niet vaker per ongeluk verkeerd invullen en daardoor ongeldig maken.

De Tweede Kamer moet zich nog over de experimenten buigen. Dan wordt ook duidelijk hoeveel kiezers eraan meedoen.