Taakstraffen en geldboetes voor haatberichten aan NRC-columniste

De rechtbank Amsterdam heeft 24 personen veroordeeld tot taakstraffen tot 58 uur en geldboetes tot 450 euro voor het plaatsen van hatelijke reacties bij een livestream van NRC-journalist Clarice Gargard. De mannen en vrouwen reageerden twee jaar geleden op een filmpje dat Gargard deelde op Facebook waarop demonstranten te zien waren van de actiegroep Kick Out Zwarte Piet tijdens de sinterklaasintocht in Amstelveen in 2018.

In totaal 25 personen moesten voor de rechter verschijnen voor het plaatsen van discriminerende, opruiende en beledigende berichten onder een livestream op Facebook. Een van hen is vrijgesproken omdat de rechtbank niet kon vaststellen of de verdachte het bericht zelf had geplaatst. 18 personen zijn veroordeeld voor opruiing, met en zonder discriminerende aspecten. 3 mensen maakten zich met hun reacties schuldig aan discriminatie, 2 worden veroordeeld voor het aanzetten tot discriminatie. In één geval acht de rechtbank belediging bewezen.

"Alle verdachten gebruikten in hun opmerkingen grove taal en sommigen lieten zich daarbij zeer kwetsend uit over zwarte mensen", aldus de rechtbank. "Sommige verdachten zetten met hun woorden bovendien aan tot mishandeling of zelfs moord of doodslag op de demonstranten. Gelukkig is dit niet daadwerkelijk gebeurd, maar zij hadden wel degelijk iemand op het idee kunnen brengen."

De rechtbank haalde in het vonnis uit naar het Openbaar Ministerie, dat ervoor had gekozen om alle 25 verdachten tegelijkertijd te laten verschijnen en niet voor de politierechter bij de rechtbank waar de verdachten wonen. "Het OM mocht voor deze aanpak kiezen. Wel had de zaak hierdoor - en ook door de grote media-aandacht - meer impact op de verdachten." Onder de livestream op Facebook van Gargard kwamen in totaal 7600 reacties, waarvan het OM er maar 200 heeft onderzocht "terwijl er sprake was van veel meer mogelijk strafbare reacties". De rechtbank noemt deze werkwijze van het OM "onvoldoende zorgvuldig". Maar: "dit betekent echter niet dat deze 25 verdachten op basis van hun berichten niet vervolgd mochten worden".

De zaak was al roerig begonnen, omdat het OM een dag van tevoren had bekendgemaakt dat officier van justitie Jacobien Vreekamp van de zaak was gehaald. Vreekamp was medeverantwoordelijk voor het besluit de vervolging van rapper Akwasi te seponeren, maar er ontstond ophef over haar rol toen bekend werd dat zij eerder met een voorman van Kick Out Zwarte Piet in het bestuur zat van het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam. Gargard en haar advocaat moesten dit in de media lezen.