Timmermans nodigt Van der Plas uit voor stikstofoverleg

Eurocommissaris Frans Timmermans gaat "graag" in gesprek met BBB-leider Caroline van der Plas over een oplossing voor de stikstofcrisis. "Ze is van harte welkom. Ik ontvang 'r heel graag", zegt de klimaatman van de Europese Commissie.

Van der Plas won als nieuwkomer de provinciale verkiezingen vorige week, onder meer met haar verzet tegen de stikstofplannen van het kabinet. Haar BBB werd de grootste in alle provincies, die het stikstofbeleid moeten gaan uitvoeren, en heeft daar dus een stevige stem. Na overleg met premier Mark Rutte opperde Van der Plas zelf ook een bezoek aan de commissie, die de EU-regels bewaakt die bijvoorbeeld gelden voor het uitkopen van boeren.

Timmermans legt de BBB-leider met plezier de Europese regels uit, zegt hij. Maar hij hamert erop dat Nederland zelf vervolgens keuzes moet maken, bijvoorbeeld of boeren zelf moeten kunnen kiezen of ze zich laten uitkopen of dat ze daartoe kunnen worden gedwongen. "Dat is niet aan ons."

Berichtgeving van de NOS en Follow the Money over adviezen uit Brussel over uitkoop wekte eerder op de dag verontwaardiging. Die viel midden in het steekspel tussen Den Haag en Brussel over wie verantwoordelijk is voor het moeilijke parket van de boeren. Maar Timmermans trekt zich dat niet aan. De commissie spreekt volgens hem geen voorkeuren uit, maar zou slechts de voor- en nadelen uitleggen van verschillende opties. De ene loopt een groter risico op de staatssteunregels van de EU te botsen dan de andere.

Als Nederland zou kiezen voor verplichte uitkoop, dan "is het kennelijk technisch zo dat je dan meer financiële ruimte zou hebben" binnen de staatssteunregels, aldus Timmermans. Het Rijk kan boeren dan meer betalen voor het opgeven van hun bedrijf. Dat ligt mogelijk moeilijker bij de "woest aantrekkelijke" vrijwillige regeling die stikstofminister Christianne van der Wal de boeren beloofde. Al "hoef je niet eens verder te praten" over verplichte uitkoop "als Nederland zo duidelijk zegt: dat willen we niet", meent Timmermans.

Hoe dat zit bij mogelijke tegenvoorstellen van de BBB kan Timmermans niet zeggen. "Ik weet niet heel duidelijk wat ze precies wil, want er worden verschillende dingen gezegd", zegt de tweede man van de commissie. Maar "de Europese wetgeving staat wel. Die kan niet zomaar opzij worden geschoven". Bovendien is het stikstofprobleem er nu eenmaal en "kunnen we dit niet maar laten versloffen".

Timmermans' ambtenaren hebben met Nederlandse collega's volgens hem al "heel vaak" besproken welke ruimte de Europese regels bieden. Zijn kabinetschef Diederik Samsom, als voormalig PvdA-leider een oude bekende in Den Haag, heeft dat eveneens gedaan, erkent hij. Maar "totaal niet" meer dan dat.